This site uses cookies.
Some of these cookies are essential to the operation of the site,
while others help to improve your experience by providing insights into how the site is being used.
For more information, please see the ProZ.com privacy policy.
This person has a SecurePRO™ card. Because this person is not a ProZ.com Plus subscriber, to view his or her SecurePRO™ card you must be a ProZ.com Business member or Plus subscriber.
Affiliations
This person is not affiliated with any business or Blue Board record at ProZ.com.
English to Greek: Whom Even death Might Fear General field: Art/Literary Detailed field: Poetry & Literature
Source text - English WHOM EVEN DEATH MIGHT FEAR
by Darrell Schweitzer
Weird Tales #327
There stands a tavern at the world’s rim, a creaking, sighing place, great and many-gabled, builded on a raised lip of stone, leaning precariously into the abyss.
The tavern has two doors. The first, the most commonly reached by travelers after strange dreams and long journeyings, opens upon the world of mankind. One pauses on that threshold to turn and gaze back the way one has come, before gathering up courage to continue on; or, homeward bound, one might look expectantly down to where Time marches along the shining road into the familiar fields, attended by his servants the Seasons in their cloaks of ice or flowers or fire or gray wind.
But the second door opens into the abyss. Stardust washes onto the doorstep like gleaming foam on a midnight beach. There the bravest may stand to peer into the unreverberate blackness between the worlds, where the star¬fields flicker with the passage of dragons or ripple and splash like water when the gods rise up out of infinity, like leviathans breaching from the deep.
I tell you that the names of the tavern are many, in tongues ancient, forgotten, and not yet born. It is called the Dreamer’s Rest, and also Revelation, and Madness; but its most ancient and truest name cannot be spoken. It is the subject of much scholarly debate among wizards. No one knows what it actually means.
And I tell you further that so great was my mastery of the forbidden arts, so
astonishing my accomplishment, that I came to that place from out of the abyss, as had never been done before in all the histories of dream.
This was the culmination of years of study and struggle; for I had joined secret societies in New York, London, and in ancient lands far to the east. I apprenticed myself to the greatest sorcerer of my time, learned his secrets, and overthrew him. Then, and only then, was my way clear. I hurled my soul into the void. I swam among the worlds and beyond, to shake the very domains of the gods, to invade their palaces and wrest their treasures from them.
Yet, in the end, I was weary; I reached the threshold. I stood there, gasping, my sword drawn, dripping with the blood of dragons, my costume splattered with same, stardust glittering from my cloak and shoes.
Behind me, the stars rippled. The darkness swelled up. Perhaps I was pursued. I hurried inside.
There I entered a low, dark, smoke-filled room beneath heavy beams. Lanterns drifted in the air, borne by invisible hands. Seeing me and noting the direction whence I had come, those seated around the tables grew quiet. Magicians from many times and places and planets, some of whom I jokingly called colleagues, gazed upon me in baleful, envious, or even terrified silence. It seemed that even the smoke hung motionless in the air, as did bones or dice tossed in game, or cups raised to lips. All stopped.
Crowded at the far end of the room were folk with the heads of beasts, with gleaming eyes. They parted to let me pass, and I glimpsed among them one with the golden horns of a ram and the face of a beautiful child; and behind me, as I made my way into the corridor, that one began to bleat terrible prophecies, while conversation resumed amid bursts of uncertain laughter.
Flicking my sword nervously from side to side, less steady on my feet than I had realized in my weariness, I sought out, but did not find, Mine Host. This was another of the mysteries of this place, that no one knew who owned it or operated it, though the guests never wanted for service and the cellars were well- stocked. Let the gods be troubled by that, I thought. Let them figure it out. They had nothing better to do.
My mind was in a precarious state. My attention wandered as the corridors twisted, like a labyrinth one comes to in a dream, turning at impossible angles, opening into endless rooms. Here I found a circle of chanting men with faces like bubbling metal, their features contorted with rage or pain; and each held in his hands the half-molten image of the face of his neighbor, all aflame, each image screaming wordlessly in a tiny voice. Yet when they saw me, they too were silent, and closed their hands to cover their secrets.
And, again, a curtain parted, and a lady peered out. She called on me softly to join her in her booth.
Her face and her breasts were pale, dazzling; but even so, I glimpsed her serpentine body and knew that she was a lamia, who would devour me if I came too near.
I had to focus my mind. I had to rest and recover my strength, then achieve that final revelation which, it had been prophesied (as indeed the ram-horned one bleated yet), someone would one day achieve in this place and bear away into the world like a prize.
The one who achieved it, so the story went, would be followed by no other. When that ¬happens, we are told, the true name of the Dreamer’s Rest will be known at last.
Suddenly someone grabbed me by the arm and said, Come here, you! I was dragged into a booth. A hastily drawn curtain shut out all but a little light.
I sat in the foul, close air and studied my ¬captor by light of a sputtering lantern, which drifted above our tabletop like a moth. I made out his broken, ugly teeth first, then his stubbled, rough face, his unkempt hair like filthy straw, and finally his narrow shoulders hunched like a scarecrow about to fall off of its pole. The features of the face were aged beyond describing. Only the eyes truly alive, both fierce and pitiable at the same time.
I drew myself up. I fingered my sword, which I still held, with which I could have killed this ancient right then and there with a swift thrust under the table.
“And you might be, Sir —?”
But the other (Mine Host at last?) merely shook his head and made a grunting sound that might have been intended as a laugh.
“You don’t understand any of this yet, do you, pup? Put your pig-sticker away. It won’t do you any good.”
I sheathed my sword, hesitantly, as the other shrugged, reached into some shadowed alcove (or through a solid wall?) and produced platters of food and mugs of thick ale. We feasted for a time, as I desperately needed to, for in strenuous dreams body and soul both waste away; and while the soul adventures among stars and monsters, the body can die back on Earth.
So I was, in a small way, grateful. We ate, and my vigor and confidence returned. I re¬solved to write an account, when all this was over, of my adventures. All but a few would think it a fantasy, of course; and most of the rest would think me mad. But if any one truly understood what I had written, then I would have to battle and kill him.
For I knew I could allow myself no equal, no rival.
All this while my new-found friend, or whatever he fancied himself, studied me intently, as if I were the greatest and strangest of all treasures ever washed up onto the threshold of the starlit door.
“Are you the one, returned to me at last?”
“The one…what?”
“The one I preserved on that night so long ago, for whom I have since suffered so much?”
“I don’t think so . . .”
For just an instant, then, I admit it, my confidence faltered, and I allowed him to reach across the table and seize me by the front of my jacket with a grip of living stone. He yanked me up, across the table, nearer to him, and he stared into my eyes.
And I saw in his the glimmer of something I had perhaps once dreamed, something I perhaps did begin to recognize; and his eyes glistened as he saw that recognition, which was like a faint ember newly touched by a breath of air.
He let go. I slid back into my seat.
“Listen to my tale,” he said, “and then judge.”
Suddenly I felt alarmingly weak again, as if the meat and bread I had eaten were an airy nothing, like fairy gold. I was again afraid that my magics would fail, that I would plunge from this high place back into the world, like Icarus from out of the sky when his wings melted.
I could only listen.
“It was in an ancient land,” he began, "in a hall of heroes, where men feasted and drank between the wars, where they tended their wounds and told mighty tales of their deeds, where they renewed their strength before setting forth again to accomplish those things which are celebrated in song and saga.”
Yes, I thought, I’m like that myself.
My mind was wandering again. He continued with his story.
“I was not a hero myself. I never wore a plume-crested helmet nor bore a bronze shield. I was just one of the servants. I waited on tables, all the while envying those great ones with their gleaming faces and massive forms, their bright weapons and armor, the thunder of their voices as they boasted.
“I prayed to the gods that I could be as those men, that the heroes would call me comrade, look on me with awe, and sing my story. But there are things that should not be. Somehow my prayers were blasphemous. That is why, I think, the gods, on a whim, granted them; for the gods do not favor mankind, but trifle with us as a child might with insects, stirring them around with his finger or crushing them into the earth for his sport.
“What followed was terrible and wonderful. I alone survived to tell of it. What a song it would make, if only…if only…but I am losing my thread.
“On the night of which I speak, in a year gone past counting, the great lord of our hall had taken a new bride. It was his wedding night, and the boasting and feasting and song were more frenzied than ever; and men fought where the tables had been cleared away, with iron weapons, and dealt wounds, but only in game. The blood spilt was a kind of libation, to sanctify the event.
“And the hour grew late and the fires burned low, our lord having long since taken his bride with him into the wedding chamber. Only a few men still lingered on benches, drinking slowly or gaming with bones and dice. It was then that I spied Death sneaking into our hall. He drifted among the benches and tables like a dark cloud, and when he turned toward me, the hood of his cloak fell open, revealing his bare, skeletal face.
“No one else saw him. Not one of the storied heroes looked up from drink or game or drunken slumber. I think it was because, in malicious answer to my prayers, the gods had secretly touched my eyes and opened them to see what others could not.
“And I was loyal beyond fear to that house of heroes, and filled with absurd pride, thinking to be as one of them; and it was I and I alone who challenged Death on our master’s wedding night.
“I snatched up a cleaver from out of the greasy remains of a roast and said, ‘Stand fast and fight with me. Spare our lord and his bride.’
“But Death only laughed at me, in a voice like the coldest wind of winter. Then he did something which, at first, made no sense, and was not threatening, or even mockery.
“He reached out and touched me on the upper lip, right under my nose. His finger was bone, of course, and his touch was hard and dry. He pushed my lip back
into my teeth. I flinched and drew away.
“ ‘I’ve touched you there before,’ says he, ‘On the night you were conceived, I came and touched you, reaching into your mother’s womb. I molded your lip like soft clay, marking you as my own, that I might claim you again whenever I choose.’
Though my thick moustache was matted with food and drink, still, when I put my finger there, I felt the little indentation in the upper lip where, indeed, Death had touched me, as he touches us all.
In the stinking dark, in the crowded booth in the tavern called the Dreamer’s Rest, as my weariness returned and flooded over me, I reached up and slid my finger over my own lip.
The ancient teller resumed:
“Still I held my greasy cleaver. I picked up a stool to use as a shield.
“ ‘You shall not pass,’ I said.
“But Death only waved his hand. ‘Be not afraid,’ says he. ‘I shall take no one here, not this night. Your lord shall sire a mighty son, the bravest and strongest and most guileful of men, who will drink deep of wisdom and work many magics. But for the balance of things, lest the son become too great, and overthrow the gods and break up the world in his hands like a clod of mud, I must touch him. Stand aside.’
“I remained where I was.
“ ‘What if you don’t?’ says I.
“ ‘Then,’ says Death, ‘even I shall fear him, and when he comes fully into his power and his kingdom and his glory, when he beholds himself and is filled with terror, not even I shall be able to comfort him. Therefore, let me pass.’
“Maybe my brain was clotted with drink, or it was the lateness of the hour, or pride, or madness, or the malicious gods whispering encouragement to me as their little joke. I don’t know. But I wanted to be a hero, and saw my chance, and so hefted blade and shield — I mean meat cleaver and an old stool — and shouted ‘Ha!’ and ‘Ha!’ again, in a not very good attempt at a war cry. Like one who chews on his shield’s edge in the rage of battle, I bit a few splinters out of the stool and spat them with contempt at Death. ‘Ha!’ I cried, and smote him, smashing his bones with both cleaver and stool. It was a fine battle. He put up his hands to shield himself, but I chopped them off. I sent his skull skittering across the floor, and still I hammered away at the wriggling bones before me, all the while thinking of the glorious song that would make the rafters ring with the memory of my deed. ‘Ha!’ I cried.
“But then the others in the hall were wrestling with me. They wrenched the cleaver and stool away. I scrambled across the floor, but they caught me by the belt and hauled me up.
“ ‘You’re drunk, old man!’ says one, and they all commanded me to be silent, to leave our lord and lady to their rest. I tried to explain what I was doing. But they only laughed. They could not see what I did. To them, I had been fighting the empty air. One of them pan¬tomimed drinking from a jug, then staggered. All of them laughed. Then they picked me up as if I were a log and battered the door open with my head, heaving me out into a snow¬bank. ‘Now sober up and shut up,’ somebody said; and there they left me.”
The teller, my informant or host or comrade, looked into my eyes once more with that gleam that caused me such unease. He paused for a long time, sipping from his cup. I noticed, to my distress, that I could see silhouettes through our curtain, that even the ram-horned prophet stood with the rest, just outside our booth, listening.
I tried to summon my confidence once more, but it was like lifting a wicker basket that has somehow turned to stone.
I fumbled for words. I felt ill, certain that the power of my dreaming was waning fast, that I could not linger here. I tried to focus my mind on what I was supposed to be doing. Something about a secret, a final discovery.
I tapped my fingers on the table top.
The storyteller belched loudly, put down his cup, and said, Now, judge . . .
“It’s an absurd story.”
“Some hero I was. With a cleaver . . .” He made that grunting laugh again, as if he
found this terribly funny.
“Some utter, babbling fool —”
“But harken! The tale is not yet done! Did I perish from cold in the snowbank? Obviously not! What I didn’t tell you was that, as they were wrestling with me, as I crawled across the floor, just before somebody got me by the belt and hauled me out of there, I snatched up Death’s skittering head and clung fast to it all that night as I sat in the snow. Its eyes glowed like embers deep down in a pit. It wasn’t when I fought that I became a hero, no, but then, afterwards, in the snowbank that I did my wondrous deed, which deserves or have a saga written about it. It wasn’t by fighting” — He laughed again his barbarous, bestial laugh. “Ha! No! It was by words, by sheer long-windedness that I prevailed —”
The teller was growing progressively intoxicated. He belched again, and coughed up something that the darkness mercifully hid; and he paused, as if he’d lost the thread of his own speech and had to fumble for it, like a drunken man who’s dropped something on the floor.
Perhaps it was my own folly or impatience or even growing dread that made me prod him further.
“So, what did you do?”
“Do? I told him tales! I, who had been a go-fetch-come-clean-up in that hall for so very long, who had stood silently by while the rafters rang with the songs of their adventures, even I, the silly old man they’d heaved into a snowbank, remembered every last one of those songs and stories and whatever. Even the jokes. So I sang and spoke and laughed all the night long, holding the head in my lap, rocking it side to side as you would a baby.
“I distracted Death. I kept him so entertained that he forgot what he had come to do. So, in the morning, when at last my grip of my hand and the words of my mouth failed me, and Death loomed above me all back together and whole again, he only looked down on me mournfully and was, I think, afraid. He turned aside and fled. And the victory was mine. And our lord’s son was born nine month later with no mark on his lip, for Death had not touched him.”
The teller belched again, in conclusion.
Nervously I slid my finger across my upper lip.
The room seemed to sway around me. I was forgetting my own mission. Was it something in the ale, the air, the smoke? What was I supposed to be doing? Something about learning the Secret of Everything.
The teller reached out for me. I swatted his hand away.
“None of it makes any sense! What happened to the miraculous child? Where is he?”
“I think he has lost his way among the worlds, and wanders around and around, over many roads, not knowing that he has traveled them before. It is my duty to find him, and my curse to tell this tale over and over until I do. Now, appallingly, he was pleading with me. Do you think, finally, I have?”
“No,” I said. “You have not.” More angry than afraid, again, I simply didn’t want to have anything to do with this ridiculous person and his tale. In my own folly, or madness, or light-headedness, I tried to argue with him. I called him insane, a liar. I demanded of him where and when that hall had existed; and he spoke of a land that was old when the Pyramids were new. I laughed and shook my head and shrugged with exaggerated relief, certain that he was talking about somebody else. I had been born, and not all that long ago, in America, in the middle of the twentieth century. I had been a poet once, and a scholar, but I’d fallen from grace, had no friends, and now lay starving and freezing in an alley, in a ¬cardboard box, dreaming preposterous dreams about conquering the universe. I’d been in hospitals. I’d been diagnosed schizophrenic.
One more comforting story, he said, to mask the truth and help me forget. Did I not remember other lands, other lives, other times, in my dreams?
I allowed that I dreamed many dreams, and mighty ones. For an instant, my old arrogance returned.
Then he reached up and touched me on the bare lip and spoke in the bleating voice of the ram-horned prophet: “Master, for so you are — I, we, all of us fall down before you and worship you, and only ask that you remember us when you come into your kingdom. We only ask you that, when all the gods and worlds of dream are no more, you re-create us, at least, again to serve you.”
I rose from my seat and burst through the curtain, shouting, “You’re mistaken! You’re talking about someone else!”
I staggered through the crowd. The monstrosities gathered there had become as in-substantial as smoke. I tried to throttle the ram-headed one, but my hands passed right through him. I choked. My eyes ran with tears. The very floorboards rippled and heaved.
I thought of Icarus, falling.
I ran to the sunlit door, to the earthward side of the tavern. I tumbled like a drunkard over the threshold, down along the bright road that leads into the fields of mankind, into the mists of the morning.
And as I walked through the mists, one walked beside me; and his face was as a bare skull, and he bore a scythe in one hand and an hourglass dangled from his belt; and with his other hand he reached into a pouch at his side and scattered pestilence through cities as we passed, as a farmer sows grain.
“It is the retainer’s curse to tell the same story over and over again for five thousand years,” he whispered, in a voice like wind blowing over a metal pipe, long an low and moaning, "for I will not gather him up, despite his many pleas. I leave him to suffer increasing age and witness his sin until the ending of time…but perhaps the ending is nigh, I fear — and I do fear it, for how shall Death exist if there is no one left to die?…It is your curse to know that the most ancient name of the place you call the Dreamer’s Rest translates as Mirror, and that when you discover yourself there, and are afraid…I can offer you, alas, no mercy, no comfort at all."
“But I am not afraid,” I said feebly, to the air, finding myself alone again.
Translation - Greek ΕΚΕΙΝΟΝ ΠΟΥ ΑΚΟΜΗ ΚΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΦΟΒΗΘΗΚΕ
του Darrell Schweitzer
Weird Tales #327
Στην άκρη του κόσμου, βρίσκεται ένα καπηλειό, ένα μέρος μέσα στη σκουριά και τη θλίψη, ένα μέρος που αν κάνεις ησυχία μπορείς να αφουγκραστείς τους αναστεναγμούς. Είναι, όμως, σπουδαίο με τα επιβλητικά αετώματά του. Χτισμένο στο χείλος του γκρεμού, πάνω σε έναν υπερυψωμένο βράχο, γέρνει επικίνδυνα προς την άβυσσο.
Το καπηλειό έχει δύο πόρτες. Η πρώτη, που πλησιάζεται πιο εύκολα από τους ταξιδιώτες που φτάνουν εκεί ύστερα από παράξενα όνειρα και μακρινά ταξίδια, οδηγεί στον κόσμο των ανθρώπων. Ο ταξιδιώτης σταματά στο κατώφλι για να γυρίσει και να κοιτάξει πίσω, το δρόμο που ακολούθησε πριν μαζέψει ό,τι κουράγιο του έχει απομείνει για να συνεχίσει. Γυρίζοντας κανείς σπίτι, μπορεί να κοιτάξει προς την κατεύθυνση όπου βαδίζει ο Χρόνος, κατά μήκος αυτού του λαμπερού δρόμου, ανάμεσα σε χωράφια που φαντάζουν οικεία, ενώ πιστά ακολουθούν οι υπηρέτες του, οι Εποχές, ντυμένες με τους μανδύες τους από πάγο, λουλούδια ή γκρίζο αγέρα.
Η δεύτερη πόρτα οδηγεί στην άβυσσο. Αστερόσκονη ξεβράζεται στο κατώφλι σαν γυαλιστερός αφρός από κύματα στην παραλία τα μεσάνυχτα. Εκεί, ανάμεσα στους δυο κόσμους, στέκονται οι πιο γενναίοι και αφουγκράζονται το σιωπηρό σκοτάδι, όπου τ’ άστρα τρεμοπαίζουν στους αγρούς με το πέρασμα των δράκων ή κυματίζουν και πιτσιλούν με την αστερόσκονή τους, όπως το νερό όταν οι θεοί αναδύονται από το άπειρο, όπως οι Λεβιάθαν όταν ξεπρόβαλαν από το βάθος.
Σου λέω, πολλά είναι τα ονόματα του καπηλειού αυτού σε γλώσσες αρχαίες, ξεχασμένες ή ακόμα και αγέννητες. Ονομάζεται Γαλήνη του Ονειρευτή, Αποκάλυψη, Τρέλα, αλλά το αρχαιότερο και πραγματικό του όνομα δεν είναι δυνατόν να ειπωθεί. Αποτελεί το αντικείμενο εκτενών φιλοσοφικών συζητήσεων μεταξύ μάγων. Κανείς δεν ξέρει τι σημαίνει στην πραγματικότητα.
Τόσο μεγάλες ήταν, σου λέω, οι δεξιότητές μου στις απαγορευμένες τέχνες, τόσο εκπληκτικά τα κατορθώματά μου, που έφτασα στο μέρος αυτό από τα βάθη της αβύσσου. Αυτό δεν είχε γίνει ποτέ ξανά στην ιστορία των ονείρων, κανείς δεν το είχε καν ονειρευτεί.
Ήταν το αποκορύφωμα χρόνων μελέτης και αγώνα· είχα γίνει μέλος μυστικιστικών κοινοτήτων στη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο, και σε αρχαίους τόπους στα βάθη της Ανατολής. Έγινα μαθητευόμενος του ισχυρότερου μάγου της εποχής μου, έμαθα τα μυστικά του και τον ανέτρεψα. Τότε, και μόνον τότε, ήταν ανοιχτός ο δρόμος μου. Ρίχτηκα στο κενό. Κολύμπησα ανάμεσα στους κόσμους και ακόμη παρά πέρα, για να ταρακουνήσω τα βαθύτερα θεμέλια των θεών, να εισβάλω στα παλάτια τους και να λεηλατήσω τους θησαυρούς τους.
Ωστόσο, στο τέλος ήμουν εξουθενωμένος. Έφτασα στο κατώφλι και στάθηκα εκεί, με κομμένη την ανάσα, κρατώντας το σπαθί εμπρός μου, στάζοντας το αίμα των δράκων, που είχε ποτίσει και τα ρούχα μου, ενώ αστερόσκονη άστραφτε στο μανδύα και τα παπούτσια μου.
Πίσω μου κυμάτιζαν αστέρια. Το σκοτάδι ολοένα κι απλωνόταν. Ίσως και να με καταδίωκαν. Βιάστηκα να μπω μέσα.
Μπήκα σε ένα χαμηλοτάβανο, σκοτεινό δωμάτιο, αποπνικτικά γεμάτο με καπνό, στηριζόμενο σε βαριά δοκάρια. Τα φαναράκια παρασύρονταν από τον αέρα, λες και αόρατα χέρια τα κινούσαν. Όλοι όσοι κάθονταν στα γύρω τραπέζια σώπασαν κοιτώντας με και στηλώνοντας το βλέμμα τους στην κατεύθυνση από την οποία είχα έρθει. Μάγοι από διάφορους καιρούς, μέρη και πλανήτες, κάποιους από τους οποίους χαριτολογώντας αποκαλούσα συναδέλφους, με κοιτούσαν απειλητικά, με ζήλια ή ακόμα και τρόμο, πάντοτε σιωπηλοί. Ακόμη και ο καπνός έμοιαζε να έχει ακινητοποιηθεί στον αέρα, όπως έγινε και με τα ζάρια και τα κόκαλα που έπαιζαν ή τις κούπες που έφερναν στα χείλη τους. Όλα σταμάτησαν.
Στο βάθος του δωματίου συνωστίζονταν κάτι τύποι με τερατώδη κεφάλια και μάτια που άστραφταν. Χωρίστηκαν για να με αφήσουν να περάσω, και η ματιά μου έπεσε φευγαλέα σε κάποιον ανάμεσά τους με χρυσά κέρατα κριαριού και πρόσωπο ενός όμορφου παιδιού· και όπως προχωρούσα στο διάδρομο, από πίσω μου ξεκίνησε να ξεστομίζει, βελάζοντας, φοβερές προφητείες, ενώ η συζήτηση συνεχιζόταν εν μέσω ξεσπασμάτων αβέβαιου γέλιου.
Κραδαίνοντας το σπαθί μου νευρικά από ‘δω κι από ‘κει, χωρίς να πατώ σταθερά στα πόδια μου από την εξάντλησή μου, ψάχνω να βρω τον Ιδιοκτήτη, αλλά μάταια. Να άλλο ένα μυστήριο αυτού του μέρους. Κανείς δεν ήξερε σε ποιον άνηκε ή ποιος το διαχειριζόταν, αν και ποτέ οι επισκέπτες δεν ζήτησαν εξυπηρέτηση και τα κελάρια ήταν πάντοτε γεμάτα. Ας απασχολεί τους θεούς αυτό, σκέφτηκα. Άστους να βγάλουν αυτοί άκρη. Δεν έχουν και τίποτε καλύτερο να κάνουν.
Το μυαλό μου βρισκόταν σε σύγχυση. Το βλέμμα μου περιπλανήθηκε τριγύρω, όσο οι διάδρομοι στριφογύριζαν σα λαβύρινθος, όπου μόνο σε όνειρο μπορεί να βρεθεί κανείς και έστριβαν σε αδύνατες γωνίες, οδηγώντας σε ατέλειωτα δωμάτια. Συνάντησα ένα κύκλο ανδρών που έψελναν, με πρόσωπα όμοια με μέταλλο που βράζει και μορφές παραμορφωμένες από σπασμούς οργής ή πόνου· και καθένας από αυτούς κρατούσε στα χέρια του μια σχεδόν λιωμένη εικόνα του προσώπου του διπλανού του, όλες φλεγόμενες, ενώ οι εικόνες ούρλιαζαν χωρίς να αρθρώνουν λέξεις, με μια φωνή που ίσα που ακουγόταν. Ωστόσο, ακόμη και αυτοί, όταν με είδαν σιώπησαν, και έκλεισαν τα χέρια τους για να κρύψουν τα μυστικά τους.
Και ξανά μια κουρτίνα παραμέρισε και μια γυναίκα από πίσω της κρυφοκοίταξε. Με κάλεσε σιωπηλά να πάω στη γωνιά της.
Το πρόσωπο και τα στήθη της χλωμά και εντυπωσιακά. Αλλά ακόμη και τότε, ρίχνοντας μια ματιά στο ερπετοειδές σώμα της, κατάλαβα ότι ήταν μία λάμια, που δε θα δίσταζε να με καταβροχθίσει εάν πλησίαζα περισσότερο.
Έπρεπε να συγκεντρωθώ. Έπρεπε να ξεκουραστώ και να ανακτήσω τις δυνάμεις μου και ύστερα να αποκαλύψω, όπως βεβαίως έλεγαν οι προφητείες, εκείνο το τελευταίο μυστικό, (όπως πράγματι είχε μουρμουρίσει βελάζοντας εκείνος με τα κέρατα κριαριού). Αλήθεια μια μέρα, θα το κατόρθωνε κάποιος, σε ετούτο εδώ το μέρος, και σαν βραβείο θα το επιδείκνυε στον κόσμο.
Εκείνος που θα το κατόρθωνε, θα ήταν ο πρώτος και ο τελευταίος, έτσι λένε τουλάχιστον. Όταν συμβεί αυτό, σύμφωνα με αυτά που έχουν ειπωθεί, θα μάθουμε επιτέλους το πραγματικό όνομα της Γαλήνης του Ονειρευτή.
Ξαφνικά κάποιος με άρπαξε απ’ το χέρι και είπε, «Έλα εδώ, εσύ!» Με έσυραν σε μια γωνιά. Κάποιος τράβηξε βιαστικά μια κουρτίνα και άφησε απ’ έξω σχεδόν όλο το φως.
Έκατσα στο άθλιο εκείνο μέρος που μύριζε κλεισούρα και περιεργάστηκα τον απαγωγέα μου, υπό το αχνό φως ενός φαναριού που τρεμόπαιζε και αιωρούνταν πάνω από το τραπέζι σαν νυχτοπεταλούδα. Πρώτα διέκρινα το σπασμένο, άσχημο δόντι του, ύστερα τα γένια, το τραχύ του πρόσωπο, τα ατημέλητα μαλλιά του, που έμοιαζαν με βρώμικα άχυρα και τελικά τους στενούς, καμπουριαστούς του ώμους, όμοιους με αυτούς ενός σκιάχτρου, έτοιμοι να πέσουν από το κοντάρι που τους στήριζε. Τα χαρακτηριστικά του προσώπου του ήταν απερίγραπτα γερασμένα. Μόνο τα μάτια φαίνονταν ακόμα ζωντανά, ατρόμητα και αξιολύπητα ταυτόχρονα.
Σηκώθηκα όρθιος. Έστρεψα το σπαθί μου απειλητικά προς το μέρος του, το σπαθί που ακόμη κρατούσα, και με το οποίο θα μπορούσα να είχα σκοτώσει το γεροντάκο, εκείνο ακριβώς τον τόπο και χρόνο, με μια γρήγορη κίνηση κάτω από το τραπέζι.
«Και εσείς κύριε είστε- ;»
Αλλά αυτός (Ίσως επιτέλους ο Οικοδεσπότης;) ίσα που κούνησε το κεφάλι του και γρύλισε, βγάζοντας έναν ήχο λες και ήθελε να γελάσει.
«Δεν καταλαβαίνεις τίποτε από όλα αυτά ακόμα, έτσι φίλε; Βάλε στην άκρη το χασαπομάχαιρο. Δε θα σε βοηθήσει σε κάτι.»
Έβαλα, διστακτικά, το σπαθί μου πίσω στη θέση του, όσο εκείνος ανασηκώθηκε, πήγε σε μια σκιερή γωνία (Ή μήπως πέρασε μέσα από έναν τοίχο;) και έφερε μια πιατέλα με φαγητά και κούπες με μπύρα με πυκνή υφή. Φάγαμε για λίγο με ευχαρίστηση, εξάλλου, το είχα επειγόντος ανάγκη, γιατί στα δυναμικά όνειρα, εξουθενώνονται σώμα και ψυχή· και ενώ η ψυχή ζει τις περιπέτειές της ανάμεσα σε αστέρια και τέρατα, το σώμα πίσω στη γη μπορεί και να πεθάνει.
Άρα, θα μπορούσε να πει κανείς ότι του ήμουν ευγνώμων. Φάγαμε και επέστρεψαν το σθένος και η αυτοπεποίθησή μου. Όταν όλα αυτά τελείωναν, αποφάσισα ότι θα καταγράψω τις περιπέτειές μου. Μόνο λίγοι, βέβαια, θα πίστευαν πραγματικά ότι δεν αποτελεί προϊόν της φαντασίας μου, ενώ η πλειοψηφία θα με περνούσε για τρελό. Αλλά αν καταλάβαινε κανείς πραγματικά τι είχα γράψει, θα έπρεπε, να παλέψω μαζί του μέχρι θανάτου.
Καθώς ήξερα ότι δε θα μπορούσα να επιτρέψω σε κανέναν ισάξιο αντίπαλό μου να ζήσει.
Ταυτόχρονα ο νέος μου φίλος, ή όπως θεωρούσε τον εαυτό του, με περιεργαζόταν έντονα, λες και ήμουν ο πιο σπουδαίος, αλλά παράξενος από όλους τους θησαυρούς που είχαν ξεβραστεί στο κατώφλι της πόρτας αυτής, κάτω απ’ το φως των αστεριών.
«Εσύ είσαι ο εκλεκτός; Εμφανίστηκες επιτέλους μπροστά μου;»
«Ποιος εκλεκτός . . . ;»
«Ο εκλεκτός που προστάτευσα κάποτε, εκείνο το βράδυ στο παρελθόν, για τον οποίο έκτοτε υπέφερα αφάνταστα;»
«Δεν το νομίζω . . .»
Τότε, μονάχα για μια στιγμή, το παραδέχομαι, κλονίστηκε η αυτοπεποίθησή μου και τον άφησα να με φτάσει από την άλλη μεριά του τραπεζιού και να με αρπάξει από το γιακά με μια λαβή πολύ γερή, σαν να ‘τανε φτιαγμένος από πέτρα. Με τράβηξε απότομα κοντά του, ως την άλλη μεριά του τραπεζιού και κάρφωσε το βλέμμα του στα μάτια μου.
Τότε παρατήρησα στα μάτια του μια λάμψη, που πιθανόν να είχα ονειρευτεί. Ίσως πράγματι κάτι να άρχισα να αναγνωρίζω, και τα μάτια του γυάλισαν όταν το συνειδητοποίησε, έμοιασαν με μισοσβησμένα κάρβουνα, που ένα ελαφρύ αεράκι μόλις που τα είχε αγγίξει με την ανάσα του.
Με άφησε να φύγω και αμέσως γλίστρησα πίσω στη θέση μου.
«Άκου την ιστορία μου, είπε, και μετά κρίνε.»
Ξαφνικά ένιωσα και πάλι ανησυχητικά αδύναμος, λες και το κρέας και το ψωμί που έφαγα ήταν αέρας κοπανιστός, όπως ο χρυσός στα παραμύθια. Φοβόμουν και πάλι ότι τα μαγικά μου θα με εγκατέλειπαν, ότι από αυτό το μέρος που βρίσκεται τόσο ψηλά, θα έπεφτα ξανά στον κόσμο, όπως ο Ίκαρος από τον ουρανό όταν τα φτερά του έλιωσαν.
Μπορούσα μόνο να ακούσω.
«Συνέβη σε έναν αρχαίο τόπο», ξεκίνησε, «στην αίθουσα των ηρώων, όπου οι άντρες γλεντούσαν και έπιναν μεταξύ των πολέμων, όπου συνήθιζαν να φροντίζουν τις πληγές τους και να λένε θρυλικές ιστορίες των πράξεών τους, όπου ανακτούσαν τις δυνάμεις τους πριν κινήσουν και πάλι για τα κατορθώματά τους, που τιμώνται σε τραγούδια και έπη.»
Ναι, έτσι είμαι και εγώ, σκέφτηκα.
Το μυαλό μου περιπλανήθηκε και πάλι, καθώς εκείνος συνέχιζε την ιστορία του.
«Εγώ δεν ήμουν ήρωας. Ποτέ μου δε φόρεσα περικεφαλαία με λοφίο από φτερά ούτε έφερα μπρούτζινη ασπίδα. Ήμουν απλά και μόνον ένας ακόμη υπηρέτης. Σέρβιρα σε τραπέζια, ενώ ταυτόχρονα ζήλευα τους σπουδαίους με τα λαμπερά τους πρόσωπα και τη γιγαντιαία τους όψη, τα φανταχτερά τους όπλα και πανοπλίες, τον κρότο της φωνής τους ενώ περηφανευόντουσαν.
»Προσευχόμουν στους θεούς για να μπορέσω να γίνω κι εγώ σαν και αυτούς, για να με αποκαλούν οι ήρωες σύντροφο, να με κοιτάζουν με δέος, να τραγουδούν την ιστορία μου. Υπάρχουν, όμως, πράγματα που δεν είναι γραφτό να γίνουν. Οι προσευχές μου πρέπει να ήταν βλάσφημες. Γι’ αυτό, για ένα καπρίτσιο της στιγμής, θαρρώ πως οι θεοί τις πραγματοποίησαν· γιατί οι θεοί δεν ευνοούν την ανθρωπότητα, αλλά παίζουν μαζί μας, όπως ένα παιδί με τα έντομα, ανακατεύοντάς τα με το δάχτυλό του ή συνθλίβοντάς τα στο έδαφος για πλάκα.
»Αυτό που ακολούθησε ήταν φριχτό, αλλά συνάμα κι όμορφο. Μόνον εγώ επιβίωσα για να διηγηθώ την ιστορία. Τι τραγούδια θα έκανε αυτή η ιστορία, μακάρι μονάχα να…, αλλά χάνω τον ειρμό μου.
»Εκείνο το βράδυ, κάποτε, στο παρελθόν, έχω χάσει πια το μέτρημα, ο σπουδαίος άρχοντας της αίθουσάς μας παντρευόταν μια νέα νύφη. Ήταν η πρώτη νύχτα του γάμου τους και οι καυχησιολογίες, οι γιορτές και τα τραγούδια ήταν πιο ξέφρενα από ποτέ· και οι άντρες πάλευαν με σιδερένια όπλα και περιποιημένα τραύματα, σε αδειανά τραπέζια, αλλά μόνο για διασκέδαση. Το αίμα που χυνόταν ήταν ένα είδος σπονδής για τον καθαγιασμό του γεγονότος.
»Και η ώρα περνούσε και οι φωτιές σιγόκαιγαν, ο άρχοντάς μας είχε εδώ και ώρα αποσυρθεί με τη νύφη του στην κάμαρά τους. Μόνο λίγοι άντρες παρέμεναν στους πάγκους, αργοπίνοντας ή παίζοντας με κόκαλα και ζάρια. Τότε εντόπισα τον Θάνατο να τρυπώνει στην αίθουσα. Περιπλανήθηκε ανάμεσα στους πάγκους και τα τραπέζια σαν ένα σκοτεινό σύννεφο, και όταν στράφηκε προς το μέρος μου, μετακινήθηκε η κουκούλα του μανδύα του, αποκαλύπτοντας το γυμνό, σκελετωμένο πρόσωπό του.
»Κανείς άλλος δεν τον είδε. Ούτε ένας από τους περίφημους ήρωες δεν πήρε το βλέμμα του από το ποτό και το παιχνίδι, ούτε βγήκε από το λήθαργο που είχε πέσει λόγω του μεθυσιού. Νομίζω ότι αυτό συνέβη επειδή οι θεοί είχαν αγγίξει κρυφά τα μάτια μου και τα είχαν ανοίξει, για να δω αυτό που το ανθρώπινο μάτι δεν μπορεί να δει, ως μοχθηρή απάντηση στις προσευχές μου.
»Και καθώς η πίστη μου σε αυτό το σπίτι των ηρώων ξεπερνούσε κάθε φόβο και η παράλογη περηφάνεια με κατέκλυζε, δίνοντάς μου την εντύπωση ότι είμαι ένας από αυτούς, κανείς άλλος παρά μόνον εγώ προκάλεσα τον Θάνατο τη γαμήλια εκείνη νύχτα του κυρίου μου.
»Άρπαξα ένα μπαλτά από τα λιγδιασμένα απομεινάρια του ψητού και είπα, ‘Μείνε εκεί που είσαι και πάλεψε μαζί μου. Χάρισε τη ζωή στον άρχοντα και τη σύζυγό του.’
»Αλλά ο Θάνατος γέλασε μαζί μου και η φωνή του ήταν όμοια με τον πιο παγωμένο χειμωνιάτικο άνεμο. Τότε αυτό που έκανε, αρχικά, δεν είχε κανένα νόημα και δεν ήταν απειλητικό ή ακόμα και κοροϊδευτικό.
»Πλησίασε και ακούμπησε το άνω χείλος μου, ακριβώς κάτω από τη μύτη. Το δάχτυλό του, ένα κόκαλο φυσικά, και το άγγιγμά του σκληρό και παγωμένο. Έσπρωξε το χείλος προς τα δόντια μου. Μαζεύτηκα και απομακρύνθηκα.
»‘Σε έχω αγγίξει εκεί και στο παρελθόν’, είπε, ‘Το βράδυ της σύλληψής σου, ήρθα και σε άγγιξα, μέσα από τη μήτρα της μητέρας σου. Έπλασα το χείλος σου σαν μαλακό πηλό, σημαδεύοντάς σε ως δικό μου, και έτσι θα μπορούσα να σε διεκδικήσω όποτε ήθελα.’
»Παρότι το παχύ μου μουστάκι ήταν μπερδεμένο με φαΐ και ποτό, όταν ακούμπησα εκεί το δάχτυλό μου, ένιωσα μια μικρή εσοχή στο άνω χείλος, το μέρος όπου πράγματι ο Θάνατος με είχε αγγίξει, όπως κάνει με όλους μας.»
Στο άθλιο σκοτάδι, στη συνωστισμένη γωνιά του καπηλειού με το όνομα Γαλήνη του Ονειρευτή, έφτασα και έσυρα το δάχτυλό μου πάνω από το χείλος μου, ενώ επέστρεφε και με πλημμύριζε η κόπωσή μου.
Ο αρχαίος αφηγητής συνέχισε:
«Ακόμα κρατούσα το λιγδιασμένο μπαλτά. Σήκωσα ένα σκαμνί για ασπίδα.
»‘Δε θα περάσεις’, είπα.
»Αλλά ο Θάνατος κούνησε απλώς το χέρι του. ‘Μην φοβάσαι’, λέει. ‘Δεν θα πάρω κανέναν από εδώ απόψε. Ο άρχοντάς σου θα μεγαλώσει έναν ισχυρό γιο, τον πιο γενναίο, δυνατό και πανούργο από όλους τους άνδρες, μεθυσμένο με γνώση και ειδήμων στη μαγεία. Για να διατηρηθεί, όμως, μια ισορροπία, ας μην γίνει ο γιος υπερβολικά σπουδαίος και καταρρίψει τους θεούς και συνθλίψει τον κόσμο στα χέρια του σαν ένα σβόλο λάσπης. Πρέπει να τον αγγίξω. Κάνε στην άκρη.’
»Παρέμεινα εκεί που ήμουν.
»‘Και τι θα γίνει αν δεν τον αγγίξεις;’ Είπα εγώ.
»‘Τότε’, λέει ο Θάνατος, ‘ακόμη και εγώ θα τον φοβάμαι, και όταν φτάσει στο αποκορύφωμα των δυνάμεων, του βασιλείου και της δόξας του, όταν αντικρίζει τον εαυτό του και γεμίζει τρόμο, ούτε εγώ δε θα είμαι σε θέση να τον αντιμετωπίσω. Γι’ αυτό, άσε με να περάσω.’
»Ίσως δε σκεφτόμουν λογικά, καθώς το μυαλό μου ήταν πηγμένο στο ποτό, ίσως πάλι να έφταιγε το προχωρημένο της ώρας, η περηφάνεια ή και η τρέλα, οι μοχθηροί θεοί που μου ψιθύριζαν στο αυτί για να με ενθαρρύνουν, μόνο και μόνο για την πλάκα τους. Πραγματικά δεν ξέρω. Αλλά ήθελα να γίνω ήρωας, και άδραξα την ευκαιρία που μου δινόταν, και σήκωσα τη λεπίδα και το ατσάλι, δηλαδή το μπαλτά για τα κρέατα και το παλιό σκαμπό, και φώναξα ‘Χα!’ και ‘Χα!’ ξανά και ξανά, ως αποτυχημένη προσπάθεια πολεμικής ιαχής. Δάγκωσα μερικά θραύσματα από το σκαμπό και τα έφτυσα περιφρονητικά στον Θάνατο, σαν κάποιον που μασουλάει την άκρη της ασπίδας του στην οργή της μάχης. ‘Χα!’ φώναξα και πάλι και τον χτύπησα, σπάζοντας τα κόκαλά του με το μπαλτά και το σκαμπό. Ήταν μια καλή μάχη. Σήκωσε τα χέρια του σαν ασπίδα, για να προστατευτεί, αλλά του τα ξερίζωσα. Έστειλα το κεφάλι του να κατρακυλά στο πάτωμα, συνέχισα να σφυροκοπώ τα τσακισμένα κόκαλα που βρίσκονταν ακόμη μπροστά μου, ενώ παράλληλα σκεφτόμουν τα δοξαστά τραγούδια που θα έκαναν ακόμα και τα δοκάρια να σείονται εις μνήμην των πράξεών μου. ‘Χα!’ φώναξα.
»Οι άλλοι, όμως, που βρίσκονταν στην αίθουσα, πάλευαν μαζί μου. Άρπαξαν το μπαλτά και το σκαμπό. Όρμησα προς το πάτωμα, αλλά με έπιασαν απ’ τη ζώνη και με κράτησαν ψηλά για να λογοδοτήσω.
»‘Είσαι μεθυσμένος, γεροντάκο!’ λέει ο ένας, και με διέταξαν όλοι να σωπάσω, να αφήσω τον άρχοντά μας και την κυρά του να ξεκουραστούν. Προσπάθησα να τους εξηγήσω τι έκανα. Αλλά εκείνοι μόνον γελούσαν. Δεν μπορούσαν να δουν τι πραγματικά συνέβη. Στα μάτια τους πάλευα με τον αέρα. Ένας από αυτούς με μιμήθηκε πίνοντας από μια κούπα και μετά τρεκλίζοντας. Γέλασαν όλοι τους. Ύστερα με σήκωσαν σαν κούτσουρο, άνοιξαν την πόρτα χτυπώντας τη με το κεφάλι μου και με έσυραν έξω στο σορό από χιόνι. ‘Φρόντισε να ξεμεθύσεις τώρα και σκάσε’, είπε κάποιος· και με παράτησαν εκεί.»
Ο αφηγητής, πληροφοριοδότης, οικοδεσπότης ή σύντροφός μου, κοίταξε τα μάτια μου και πάλι, με αυτή τη λάμψη που μου προκάλεσε μεγάλη ανησυχία. Έκανε μια μεγάλη παύση, ρουφώντας λίγη μπύρα από την κούπα του. Προς μεγάλη μου αναστάτωση, παρατήρησα σκιές πίσω από τις κουρτίνες, όπου στεκόταν ακόμη και ο προφήτης με τα κέρατα κριαριού μαζί τους, έξω ακριβώς από τη γωνιά μας, ακούγοντας.
Προσπάθησα για μία ακόμη φορά να επικαλεστώ τη λογική και την εμπιστοσύνη που είχα στον εαυτό μου, αλλά μάταια. Ήταν σαν να σήκωνα ένα ψάθινο καλάθι που, κατά κάποιο περίεργο τρόπο, είχε μετατραπεί σε πέτρινο.
Πάσχισα να αρθρώσω μια λέξη. Ένιωθα άρρωστος, σίγουρος ότι η δύναμη του ονείρου μου εξασθένιζε ταχύτατα, ότι δεν μπορούσα να παραμείνω άλλο εδώ. Προσπάθησα να εστιάσω την προσοχή μου σε ό,τι υποτίθεται ότι έπρεπε να κάνω. Κάτι για ένα μυστικό, μια τελευταία ανακάλυψη.
Χτύπησα ρυθμικά τα δάχτυλά μου στο τραπέζι.
Ο αφηγητής ρεύτηκε δυνατά, ακούμπησε κάτω την κούπα του και είπε, Και τώρα, κρίνε . . .
«Είναι παράλογη αυτή η ιστορία.»
«Μπορείς να με πεις και ήρωα. Με ένα μπαλτά . . .» Έβγαλε και πάλι εκείνον τον ήχο σαν γρύλισμα, προσπαθώντας να γελάσει, λες και το έβρισκε τρομερά αστείο.
«Απολύτως και παντελώς ηλίθιο-»
«Άκου, όμως! Η ιστορία δεν έχει φτάσει ακόμα στο τέλος της! Πέθανα απ’ το κρύο εκεί έξω στο χιόνι; Προφανώς και όχι! Αυτό που παρέλειψα να σου πω ήταν ότι, όσο πάλευαν με εμένα, όπως σερνόμουν στο πάτωμα, ακριβώς πριν με αρπάξει κάποιος από τη ζώνη και με πετάξει έξω, άρπαξα το κεφάλι του Θανάτου και το κράτησα σφιχτά όλο το βράδυ εκείνο, ενώ καθόμουν στο χιόνι. Τα μάτια του έλαμπαν σαν κάρβουνα στη χόβολη. Όχι, δεν έγινα ήρωας όταν τον πολέμησα, αλλά τότε, πιο μετά, στο σορό από χιόνι, που πραγματοποίησα το θαυμαστό μου κατόρθωμα, για το οποίο αξίζει να γραφούν έπη και τραγούδια. Δεν αφορούσε τον πόλεμο – Γέλασε και πάλι, με αυτό το βάρβαρο, τερατώδες γέλιο του. Χα χα! Όχι! Αφορούσε τις λέξεις, την κυριαρχία της απολύτως μακρόσυρτης φλυαρίας μου– »
Ο αφηγητής σταδιακά κυριευόταν από την επήρεια του αλκοόλ. Ρεύτηκε ξανά και έβηξε βγάζοντας κάτι που ευτυχώς έκρυψε το σκοτάδι· έκανε παύση, λες και είχε χάσει τον ειρμό της ίδιας του της ομιλίας και έπρεπε να ψάξει να τον βρει, σαν το μεθυσμένο που του έπεσε κάτι στο πάτωμα.
Ίσως έφταιγε η βλακεία μου ή η ανυπομονησία ή ακόμα και ο ολοένα και αυξανόμενος τρόμος που με έκανε να τον παρακινήσω να συνεχίσει.
«Και μετά, τι έκανες;»
«Τι έκανα; Του αφηγήθηκα ιστορίες! Εγώ που, σε αυτή την αίθουσα, ήμουν για πολύ καιρό το παιδί για όλες τις δουλειές, που στεκόμουν αμίλητος, ενώ τα δοκάρια σείονταν από τα τραγούδια των περιπετειών, ακόμη κι εγώ, ο χαζός γεροντάκος που έριξαν στη χιονοστιβάδα, θυμόταν μέχρι και το τελευταίο από αυτά τα τραγούδια και τις ιστορίες τέλος πάντων. Ακόμα και τα αστεία. Έτσι τραγουδούσα και μιλούσα και γελούσα όλο το βράδυ, κρατώντας το κεφάλι στην αγκαλιά μου, λικνίζοντάς το πέρα δώθε σαν μωρό.
»Απέσπασα την προσοχή του Θανάτου. Τον κρατούσα απασχολημένο και τον διασκέδαζα με αποτέλεσμα να ξεχάσει το σκοπό της επίσκεψής του. Έτσι, το πρωί, όταν επιτέλους η λαβή του χεριού μου και οι λέξεις που έβγαιναν από το στόμα μου με εγκατέλειπαν, και ο Θάνατος ορθώθηκε ολόκληρος πια μπροστά μου, περιφρονώντας με, με κοίταξε θλιμμένα και νομίζω μονάχα πως φοβόταν. Έστριψε και τράπηκε σε φυγή. Και η νίκη ήταν δική μου. Και ο γιός του άρχοντά μας γεννήθηκε εννέα μήνες αργότερα, χωρίς σημάδι στα χείλη, καθώς ο Θάνατος δεν τον είχε αγγίξει.»
Ο αφηγητής ρεύτηκε ξανά, φτάνοντας στο τέλος.
Νευρικά ψηλάφησα το άνω χείλος μου με το δάχτυλό μου.
Το δωμάτιο έμοιαζε να λικνίζεται γύρω μου. Ξεχνούσα την ίδια μου την αποστολή. Μήπως ήταν κάτι στην μπύρα, τον αέρα, τον καπνό; Τι έπρεπε να κάνω; Κάτι σχετικό με το Μυστικό των Πάντων, νομίζω.
Ο αφηγητής πλησίασε να με αγγίξει. Έδιωξα το χέρι του μακριά.
«Τίποτα από όλα αυτά δεν βγάζει κανένα νόημα! Τι έγινε στο θαυμαστό αυτό παιδί; Πού είναι τώρα;»
«Έχει χαθεί, νομίζω, ανάμεσα στους κόσμους, και περιπλανιέται γύρω τριγύρω, σε δρόμους, πολιτείες και χώρες, μη γνωρίζοντας ότι έχει ξαναβρεθεί εκεί. Είναι το χρέος μου να τον βρω, και η κατάρα μου να λέω αυτή την ιστορία ξανά και ξανά μέχρι να το εκπληρώσω. Μαρμάρωσα βλέποντάς τον να πέφτει στα πόδια μου και να με εκλιπαρεί. Πιστεύεις ότι τελικά τον βρήκα;»
«Όχι», είπα. «Δεν τον βρήκες.» Περισσότερο θυμωμένος, παρά φοβισμένος, απλώς δεν ήθελα να έχω καμιά σχέση με το γελοίο αυτό άτομο και το παραμυθάκι του. Μέσα στην ηλιθιότητά μου, την τρέλα ή την επιπολαιότητά μου προσπάθησα να διαφωνήσω μαζί του. Τον αποκάλεσα τρελό και ψεύτη. Απαίτησα να μάθω πού και πότε συνέβησαν όλα αυτά· και μίλησε για έναν τόπο ήδη παλιό όταν οι Πυραμίδες ήταν καινούριες. Γέλασα, κούνησα το κεφάλι μου και ανασήκωσα τους ώμους μου με υπερβολική ανακούφιση, καθώς ήμουν σίγουρος ότι μιλούσε για κάποιον άλλο. Δεν είχα γεννηθεί και πολύ παλιά· ήταν στην Αμερική, στα μέσα του εικοστού αιώνα. Κάποτε ήμουν ποιητής και ερευνητής, αλλά είχα πέσει από τον παράδεισό μου, δεν είχα φίλους, και έστεκα λιμοκτονώντας και ξεπαγιάζοντας σε ένα σοκάκι, σε ένα χαρτόκουτο, έχοντας παράλογα όνειρα για την κατάκτηση του σύμπαντος. Είχα μπει σε νοσοκομεία. Είχα διαγνωστεί ως σχιζοφρενής.
Μια ακόμη παρηγορητική ιστορία, είπε, για να καλύψει την αλήθεια και να συνεισφέρει στη λήθη. Στα όνειρά μου, εξάλλου, δε θυμόμουν διαφορετικούς τόπους, διαφορετικές ζωές και εποχές;
Πράγματι ονειρευόμουν πολλά όνειρα, και μάλιστα ιδιαίτερα έντονα. Για μια στιγμή η αλαζονεία μου είχε επιστρέψει.
Τότε άπλωσε το χέρι του και με άγγιξε στο γυμνό μου χείλος και μουρμούρισε με τη φωνή του προφήτη με τα κέρατα κριαριού: «Κύριε, – γιατί πράγματι εσύ είσαι – εγώ και όλοι μας πέφτουμε στα πόδια σου και σε προσκυνούμε, και το μόνο που σου ζητάμε είναι να μας θυμάσαι όταν έλθεις εν τη βασιλεία σου. Το μόνο που σου ζητάμε, όταν δεν υπάρχουν πια όλοι αυτοί οι θεοί και οι κόσμοι του ονείρου, να μας αναστήσεις, τουλάχιστον για να σε υπηρετήσουμε ξανά.»
Σηκώθηκα από τη θέση μου και όρμησα μέσα από την κουρτίνα φωνάζοντας, Κάνεις λάθος! Για κάποιον άλλο μιλάς!
Τρέκλισα ανάμεσα στο πλήθος. Τα τερατουργήματα που είχαν μαζευτεί εκεί είχαν γίνει ανεπαίσθητα, σαν τον καπνό. Προσπάθησα να πνίξω αυτόν με τα κέρατα κριαριού, αλλά τα χέρια μου τον διαπέρασαν. Κόμπιασα, ένιωσα να ασφυκτιώ. Τα μάτια μου γέμισαν δάκρυα. Ακόμα και τα σανίδια άρχιζαν να κυματίζουν και να μετακινούνται.
Σκέφτηκα τον Ίκαρο να πέφτει.
Έτρεξα στην ηλιόφωτη πόρτα, προς τη γήινη πλευρά του καπηλειού. Κουτρουβάλησα το κατώφλι, προς τα κάτω, σαν μεθυσμένος, κατά μήκος του φωτεινού δρόμου που οδηγούσε στα χωράφια των ανθρώπων και μέσα στην πρωινή ομίχλη.
Και όπως προχωρούσα στην ομίχλη, κάποιος περπατούσε δίπλα μου· και το πρόσωπό του ήταν τόσο γυμνό όσο ένα κρανίο, και στο ένα χέρι έφερε ένα δρεπάνι και μια κλεψύδρα κρεμόταν δεμένη από τη ζώνη του· και με το άλλο χέρι πήρε ένα πουγκί από τα πλευρά του και έσπειρε το λοιμό στις πόλεις όπως προχωρούσαμε, όπως ένας αγρότης σπείρει τα σιτηρά.
«Είναι η κατάρα του υπηρέτη να λέει την ίδια ιστορία ξανά και ξανά, για πέντε χιλιάδες χρόνια», ψιθύρισε, με φωνή σαν του ανέμου που φυσά έναν μεταλλικό σωλήνα, μακρόσυρτο, σιγανό, σαν αναστεναγμό, «γιατί δεν θα τον μαζέψω, παρά τα παρακάλια του. Τον αφήνω να υποφέρει όσο γερνάει και γίνομαι μάρτυρας της αμαρτίας του ως το τέλος του χρόνου… Αλλά ίσως το τέλος πλησιάζει, φοβάμαι – πράγματι φοβάμαι, γιατί πώς θα συνεχίσει να υπάρχει ο Θάνατος εάν δεν έχει μείνει κανείς για να πεθάνει;… Είναι η δική σου κατάρα να μάθεις ότι το αρχαιότερο όνομα της Γαλήνης του Ονειρευτή μεταφράζεται ως Καθρέφτης, και ότι όταν εκεί βρεις τον εαυτό σου και ο φόβος έρχεται… Αλίμονο, δε θα μπορώ να σου προσφέρω έλεος, ούτε καν παρηγοριά.»
«Αλλά δε φοβάμαι», είπα αδύναμα, στο κενό, ενώ είχα μείνει και πάλι μόνος μου.
French to Greek: Jean d’Ormesson General field: Art/Literary Detailed field: Poetry & Literature
Source text - French En imagination, l’univers né du néant ou de ce que nous appelons le néant aurait pu être différent de celui que nous connaissons et qui nous est devenu familier. Il aurait pu être immobile, fixé une fois pour toutes, sans aucun imprévu, gravé dans un marbre sans faille. Un paradis immuable ou un enfer sans issue. Il aurait pu être chaotique, sans la moindre règle, charmant d’incertitude ou d’un désordre effroyable. Il aurait pu n’être rien du tout ou être n’importe quoi. Il est tout à fait autre chose.
Il est changeant et réglé à la façon d’une symphonie, d’une série d’équations, d’un tableau mouvant et divers, d’un roman imprévu et pourtant prévisible et, en fin de compte, nécessaire, qui se poursuit de chapitre en chapitre. Il est ce rêve cohérent, tantôt plein de délices et tantôt très cruel, que nous appelons réalité. Il est fait de changement, d’évolution, de développement et de lois. Il est construit sur quelque chose de stupéfiant, de radicalement absent du néant de la mort ou de l’infini. Quelque chose qui, par un miracle sans cesse recommencé, nous paraît tout simple et tout naturel. Quelque chose d’obscur et de lumineux qui est lié à l’espace et que nous appelons le temps.
Translation - Greek Φανταστείτε ότι το σύμπαν γεννήθηκε από το κενό, αυτό, όμως, που εμείς ονομάζουμε κενό θα μπορούσε να είναι διαφορετικό από αυτό που σήμερα γνωρίζουμε και νιώθουμε, πια, οικείο. Θα μπορούσε να είναι ακίνητο, ακινητοποιημένο σε μια θέση μια για πάντα, χωρίς να του συμβαίνει τίποτα το απρόβλεπτο, χαραγμένο σαν σε μάρμαρο χωρίς ρωγμές. Ένας ακίνητος παράδεισος ή μια κόλαση χωρίς διέξοδο. Θα μπορούσε να είναι και χαοτικό, χωρίς τον παραμικρό κανόνα, με μια γοητευτική αβεβαιότητα ή μια τρομερή διαταραχή. Θα μπορούσε να είναι τίποτα ή και οτιδήποτε. Είναι κάτι το εντελώς διαφορετικό.
Μεταβάλλεται και ακολουθεί κανόνες όμοιους με αυτούς μιας συμφωνίας, μιας σειράς εξισώσεων, ενός κινούμενου, διαφορετικού πίνακα, ενός απρόβλεπτου μυθιστορήματος και, εντούτοις, προβλέψιμου και, εν τέλη, απαραίτητου, που συνεχίζει κεφάλαιο το κεφάλαιο. Είναι εκείνο το όνειρο με συνοχή, πότε γεμάτο απολαύσεις και πότε τόσο σκληρό, που μας θυμίζει την πραγματικότητα. Είναι δημιουργημένο από την αλλαγή, την εξέλιξη, την ανάπτυξη και τον νόμο. Κατασκευασμένο πάνω σε κάτι καταπληκτικό, απολύτως απών από το κενό του θανάτου ή της αιωνιότητας. Κάτι που, ως εκ θαύματος, χωρίς παύση και εκ νέου ξεκίνημα, μας φαίνεται απολύτως απλό και φυσικό. Κάτι σκοτεινό και φωτεινό ταυτόχρονα, που είναι συνδεδεμένο με το διάστημα και μας θυμίζει το χρόνο.
English to Greek: Capitalism, an economic system General field: Bus/Financial Detailed field: Finance (general)
Source text - English International Socialist Review Issue 32, November–December 2003
Marx's theory of economic crisis
By STUART EASTERLING
[CAPITALISM IS an economic system that is inherently crisis-prone. It is driven by forces which cause it to be unstable, anarchic and self-destructive. This is as true today as it was over 150 years ago, when Karl Marx and his collaborator Frederick Engels described capitalism in the Communist Manifesto as "a society that has conjured up such gigantic means of production and of exchange, [that it] is like the sorcerer, who is no longer able to control the powers of the nether world whom he has called up by his spells."1
Indeed, today’s world of wild stock market booms and slumps, recurring layoffs and long-term unemployment, corporate scandals and power blackouts, seems to fit their description better than ever before. The present economic downturn is no exception. The United States is currently in the middle of the longest period of job losses since the Great Depression of the 1930s. In fact, the U.S. economy today has 2.6 million fewer jobs that it did two years ago. Meanwhile, over two million people have lost health insurance coverage and personal bankruptcies hit a record of over 1.5 million households in 2002.2 In short, economic crises–recessions and depressions–were a part of capitalism at its birth and, despite promises to the contrary, continue to plague the system to this day.
The importance of crisis theory
Understanding the drive toward crisis is central to Marx’s analysis of capitalism and to his arguments for the possibility and necessity of revolutionary change. For Marx, the existence of inequality or poverty alone is not what turns workers against the capitalist system. These problems have always been a part of the everyday workings of any "healthy" capitalist economy. Of greater social and ideological impact is the insecurity, instability and ruin that economic crises periodically inflict on the lives of working-class people. And so in Capital, Marx argues that capitalism
dispels all fixity and security in the situation of the laborer…it constantly threatens...to snatch from his hands his means of subsistence, and...make him superfluous. We have seen... how this [class] antagonism vents its rage...in the incessant human sacrifices from among the working class, in the most reckless squandering of labor power and in the devastation caused by a social anarchy which turns every economic progress into a social calamity.3
In short, crises mean that the very functioning of the capitalist system cannot guarantee even the crumbs that are thrown to the worker.
Crises have an impact on the capitalists’ fortunes as well. They break up what Marx called the "operating fraternity of the capitalist class" and produce an all-out fight for survival between capitalists themselves, and of capital against the working class.4 Because of this, even relatively minor economic crises can lead to political instability, ideological confusion among the ruling class, an intensification of the class struggle and war. Marx argues that crises "carry the most frightful devastation in their train, and, like an earthquake, cause bourgeois society to shake to its very foundations."5 Thus it is out of the impact of capitalist crisis that the possibility of revolutionary change emerges, not as a guarantee, but as a possibility in the hands of the working class. As the Russian Marxist Vladimir Lenin once noted, "oppression alone, no matter how great, does not always give rise to a revolutionary situation in a country. In most cases it is not enough for revolution that the lower classes should not want to live in the old way. It is also necessary that the upper classes should be unable to rule and govern in the old way."6 This condition is created and furthered by economic crisis, along with the instability, polarization and conflict it generates.
Moreover, the persistence of crises under capitalism makes revolutionary change not just possible, but also an urgent necessity. As Marx and Engels argued in the Communist Manifesto, the class struggle historically was "a fight that each time ended, either in a revolutionary reconstitution of society at large, or in the common ruin of the contending classes."7 That capitalism today could produce the "common ruin" of everyone involved is a distinct reality. The "most fearful devastations" described by Marx, resulting in poverty, hunger, environmental destruction and war, have only increased since his time. Because of this, Marx and Engels argued that the crisis-prone nature of capitalism creates the need for socialism, not just to abolish poverty and inequality, but to eliminate the recurrent social and economic disasters that are endemic to the capitalist system.
This article will attempt to lay out the basic elements of the crisis theory found in Marx’s writings on economics, beginning with a review of some of the fundamentals of Marx’s analysis.
Marx’s method
Marx’s goal was to "lay bare the economic law of motion of modern society."8 What is it about his economic method that allows it to explain how capitalism works?
The 18th century bourgeois economist, Adam Smith, argued that capitalism and the free market came from a "propensity in human nature...to truck, barter and exchange one thing for another."9 Another capitalist economist, Lionel Robbins, contended that capitalism consists of "a series of interdependent...relationships between men and economic goods."10 In their view, the economic relationships between different people is not what is important–it is the relationship between people and products. In other words, your relationship to a box of Tide is more significant to understanding capitalism than your relationship to your boss.
In contrast, Marx argues in Capital that "the relation between wage-labor and capital determines the entire character of the [capitalist] mode of production."11 His goal was to go beyond just studying the process of exchange (buying and selling), which conceals what is happening under the surface. As Marx put it, "a worker who buys a loaf of bread and a millionaire who does the same appear in this act only as simple buyers, just as...the grocer appears only as a seller. All other aspects here [of the economy] are extinguished."12 By focusing only on the rules and mechanisms of exchange, bourgeois economists will claim that we all participate as equals in a capitalist economy–everyone, whether rich or poor, has the right to buy bread (or a yacht) at a certain price. However, by analyzing the sphere of production as well–"the relation between wage-labor and capital"–Marx is able to expose the underlying class contradictions within the system that are ignored by the capitalist economists.
Bourgeois economists also view capitalist relations as the natural order of things–arising from a "propensity in human nature," as Adam Smith claimed. As a result, for them, "the world-market, its conjunctures, movements of market-prices, periods of credit, industrial and commercial cycles, alternations of prosperity and crisis, appear...as overwhelming natural laws that irresistibly enforce their will over them, and confront them as blind necessity."13 Marx instead argued that "the capitalist process of production is a historically determined form of the social process of production in general."14 He sought to analyze capitalism and the market historically, not as an unchanging product of "natural laws," but as a dynamic system which, like other class societies, comes into being at a particular stage in human history, and is regularly undermined by its own internal contradictions.
According to Marx, at the heart of all human societies was production: the transformation of nature to produce the things needed to maintain the existence of that society. In class societies, the key element is that one class in society takes some of the product of the labor of another class for themselves. Under feudalism, for example, lords would take some of the product of the serfs’ labor. The serfs spent a portion of their workweek producing goods for themselves, and a portion of their labor went to producing goods for the lord. The serfs could produce more than they consumed, and the extra went to the nobles. Marx called this extra labor "surplus labor," and the extraction of it was called exploitation.15
Under capitalism, the two opposites are not lords and serfs, but capitalists and workers. A central element of Marx’s analysis of capitalism is how capitalists are able to obtain surplus labor from workers. Due to the functioning of the market, the way that exploitation takes place under capitalism is more disguised than in previous modes of production. An important tool in uncovering this process is Marx’s "law of value" or "labor theory of value."]
Translation - Greek Μαρξιστική Σκέψη, Ιανουάριος 2021
Η θεωρία του Μαρξ για την οικονομική κρίση
Του Στιούαρτ Ίστερλινγκ1
Ο ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ είναι ένα οικονομικό σύστημα εκ φύσεως επιρρεπές στην κρίση. Καθοδηγείται από δυνάμεις που προκαλούν την αστάθεια, την αναρχία και την αυτοκαταστροφικότητά του. Αυτό ισχύει σήμερα, και απαράλλακτα εδώ και 150 χρόνια, όταν ο Καρλ Μαρξ και ο συνεργάτης του Φρίντριχ Ένγκελς περιέγραφαν τον καπιταλισμό στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο ως «μια κοινωνία προκάλεσε τόσο γιγαντιαία μέσα παραγωγής και ανταλλαγής, (που) μοιάζει με μάγο, ο οποίος δεν μπορεί, πλέον, να ελέγξει τις δυνάμεις του κάτω κόσμου, από του οποίου τα ξόρκια καταβλήθηκε.»2
Πράγματι, ο σύγχρονος κόσμος των ραγδαίων ανόδων και των πτώσεων του χρηματιστηρίου, με τις επαναλαμβανόμενες απολύσεις και τη μακροχρόνια ανεργία, τα εταιρικά σκάνδαλα και τα νεκρά διαστήματα φαίνεται να εμφανίζονται σε ακόμη μεγαλύτερη συχνότητα τώρα από ότι στο παρελθόν. Η παρούσα οικονομική κρίση δεν εξαιρείται. Οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται, στην παρούσα κατάσταση στο μέσο της πιο μακροχρόνιας περιόδου απώλειας θέσεων εργασίας από τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 30’. Στην πραγματικότητα, η σημερινή οικονομία των Η.Ε. έχει 2,6 εκατομμύρια λιγότερες θέσεις εργασίας από ότι δύο χρόνια πριν. Εν το μεταξύ πάνω από δύο εκατομμύρια άνθρωποι έχουν χάσει την κάλυψη της ασφάλειας ζωής τους και οι προσωπικές τους χρεοκοπίες φθάνουν, το 2002, σε ένα εξωφρενικό ποσό πάνω από 1,5 εκατομμύρια νοικοκυριά.3 Συνοπτικά, οι οικονομικές κρίσεις, υφέσεις και κάμψεις, ήταν μέρος από την απαρχής του καπιταλισμού και, παρά τις αντίθετες υποσχέσεις, συνεχίζουν να πλήττουν το σύστημα ακόμα και σήμερα.
Η σημασία της θεωρίας της κρίσης
Η συνειδητοποίηση του ότι οδεύουμε προς κρίση είναι ουσιώδες για την ανάλυση του καπιταλισμού Μαρξ και τα επιχειρήματά του για την πιθανότητα και αναγκαιότητα μιας επαναστατικής αλλαγής. Για τον Μαρξ, η ύπαρξη μόνο της ανισότητας ή της φτώχειας δεν είναι αυτό που ωθεί τους εργάτες ενάντια του καπιταλιστικού συστήματος. Τα προβλήματα αυτά πάντοτε αποτελούσαν μέρος καθημερινής εργασίας μιας «υγειούς» καπιταλιστικής οικονομίας. Μεγαλύτερη κοινωνική και ιδεολογική επίδραση έχουν η έλλειψη ασφάλειας και σταθερότητας και η καταστροφή, που προκαλούν, κατά διαστήματα, οι οικονομικές κρίσεις στις ζωές των ανθρώπων της εργατικής τάξης. Και κατ’ αυτόν τον τρόπο, στο Κεφάλαιο, ο Μαρξ επιχειρηματολογεί ότι ο καπιταλισμός
διαλύοντας κάθε σταθερότητα και ασφάλεια στην κατάσταση του εργάτη… συνεχώς απειλεί… να αρπάξει από τα χέρια του τα μέσα επιβίωσης, και… τον καθιστά περιττό. Έχουμε ήδη δει… πώς αυτός ο [ταξικός] ανταγωνισμός εκτονώνει την οργή του… στις ασταμάτητες ανθρώπινες θυσίες ανάμεσα στην εργατική τάξη, στην πιο ριψοκίνδυνη κατασπατάληση της εργατικής δύναμης και στην καταστροφή προκαλούμενη από την κοινωνική αναρχία, η οποία μετατρέπει κάθε οικονομική πρόοδο σε κοινωνική καταστροφή.4
Εν συντομία, οι κρίσεις δηλώνουν ότι το πιο λειτουργικό σημείο του καπιταλιστικού συστήματος δεν μπορεί να εγγυηθεί ούτε τα ψίχουλα που πετάνε στον εργάτη.
Οι κρίσεις έχουν επίδραση και στις περιουσίες των καπιταλιστών. Κατέστρεψαν αυτό που ο Μαρξ ονόμαζε «λειτουργική αδελφοσύνη της καπιταλιστικής τάξης» και προκαλούν μια ολοσχερή μάχη για την επιβίωση ανάμεσα στους ίδιους τους καπιταλιστές και το κεφάλαιο ενάντια στην εργατική τάξη.5 Εξαιτίας αυτού, ακόμη και οι σχετικά ασήμαντες οικονομικές κρίσεις είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε πολιτική αστάθεια, ιδεολογική σύγχυση ανάμεσα στην άρχουσα τάξη, εντατικοποίηση της ταξικής μάχης και πόλεμο. Ο Μαρξ στηρίζει ότι οι κρίσεις «φέρνουν με τραίνο την πιο ολέθρια καταστροφή και, σαν σεισμός, ταρακουνούν τα βαθύτερα θεμέλια της αστικής κοινωνίας.»6 Παρά το γεγονός ότι είναι εκτός επιδράσεως της καπιταλιστικής κρίσης, η πιθανότητα επαναστατικής αλλαγής επείγει, όχι ως δεδομένο, αλλά ως πιθανότητα στα χέρια της εργατικής τάξης. Όπως είπε κάποτε ο Ρώσος Μαρξιστής, Βλαντιμίρ Λένιν, «η καταπίεση από μόνη της, ανεξάρτητα από το πόσο φοβερή μπορεί να είναι, δεν οδηγεί πάντοτε στην άνοδο επαναστατικών καταστάσεων σε μια χώρα. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων το να μην θέλουν να ζουν με τον παλιό τρόπο ζωής οι χαμηλότερες τάξεις, δεν αρκεί για μια επανάσταση. Είναι, επίσης, προαπαιτούμενο οι ανώτερες τάξεις να μην είναι σε θέση να εξουσιάζουν και να κυβερνούν με τον παλιό τρόπο.»7 Ο όρος αυτός προκαλείται και επεκτείνεται από την οικονομική κρίση, μαζί με την αστάθεια, την πόλωση και τη διαμάχη που αυτή δημιουργεί.
Επιπλέον, η επιμονή των κρίσεων κατά τη διάρκεια του καπιταλισμού η επαναστατική αλλαγή γίνεται ολοένα και πιο πιθανή, καθώς και επείγουσα αναγκαιότητα. Όπως υποστήριζαν οι Μαρξ και Ένγκελς στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο, η ταξική πάλη ήταν ιστορικά «μια πάλη που κάθε φορά έληγε είτε σε επαναστατική ανασύσταση, γενικά, της κοινωνίας είτε σε, από κοινού, καταστροφή των μαχόμενων τάξεων.»8 Αυτού του είδους ο καπιταλισμός θα μπορούσε, σήμερα, να προκαλεί την «κοινή καταστροφή» όλων όσων ήταν εμπλεκόμενοι σε αυτή την ξεχωριστή πραγματικότητα. Οι πιο «ολέθριες καταστροφές», κατά τον Μαρξ, που έχουν ως αποτέλεσμα τη φτώχεια, την πείνα, την περιβαλλοντική καταστροφή και τον πόλεμο, οδεύουν μόνο προς την αύξηση, από τον καιρό του. Εξαιτίας αυτού, οι Μαρξ και Ένγκελς υποστήριξαν ότι η φύση του καπιταλισμού που έχει την τάση να οδηγεί σε κρίση, δημιουργεί την ανάγκη του σοσιαλισμού, όχι μόνο για την κατάλυση της φτώχειας και της ανισότητας, αλλά και για την μείωση των σύγχρονων και οικονομικών καταστροφών που δρουν ενδημικά στο καπιταλιστικό σύστημα.
Το άρθρο αυτό θα επιχειρήσει να αποκαλύψει τα βασικά στοιχεία της θεωρίας της κρίσης που βρίσκεται στα γραπτά του Μαρξ για την οικονομία, ξεκινώντας με μια περίληψη των βασικών μερών της ανάλυσής του.
Η μέθοδος του Μαρξ
Ο στόχος του Μαρξ ήταν να «αποκαλύψει τον οικονομικό νόμο της κίνησης της μοντέρνας κοινωνίας.»9 Τι είναι αυτό που επιτρέπει την οικονομική αυτή μέθοδο να εξηγεί τον τρόπο λειτουργείας του καπιταλισμού;
Τον 18ο αιώνα, ο αστός οικονομολόγος, Άνταμ Σμίθ, υποστήριξε ότι ο καπιταλισμός και η ελεύθερη αγορά προέρχονταν από μια «τάση στην ανθρώπινη φύση… να μεταφέρει, να κάνει παζάρι και να ανταλλάσσει ένα πράγμα για ένα άλλο.»10 Ένας άλλος καπιταλιστής οικονομολόγος, ο Λίονελ Ρόμπινς, αντιτέθηκε με την παραπάνω άποψη λέγοντας ότι ο καπιταλισμός αποτελείται από «μια σειρά αλληλεξαρτώμενων… σχέσεων ανάμεσα στους ανθρώπους και τα οικονομικά αγαθά.»11 Από τη δική τους οπτική, οι οικονομικές σχέσεις ανάμεσα σε διάφορους ανθρώπους δεν είναι αυτό που έχει τόσο σημασία, όσο η σχέση ανάμεσα στους ανθρώπους και τα προϊόντα. Με άλλα λόγια, η σχέση σας με ένα κουτί Tide είναι πιο σημαντική, για την κατανόηση του καπιταλισμού, από τη σχέση σας με το αφεντικό σας.
Αντιθέτως, ο Μαρξ στο Κεφάλαιο υποστηρίζει ότι «η σχέση ανάμεσα στη μισθωτή εργασία και το κεφάλαιο καθορίζει ολόκληρο το χαρακτήρα του [καπιταλιστικού] τρόπου παραγωγής.»12 Ο στόχος του ήταν να προχωρήσει πέρα από την απλή μελέτη της διαδικασίας της ανταλλαγής (αγορά και πώληση), η οποία αποκρύπτει το τί συμβαίνει κάτω από την επιφάνεια. Όπως το θέτει ο Μαρξ, «ένας εργάτης που αγοράζει μια φρατζόλα ψωμί και ένας εκατομμυριούχος που κάνει το ίδιο φαίνονται, σε αυτή τους την πράξη, ως απλοί αγοραστές, ακριβώς όπως… ο μπακάλης εμφανίζεται απλώς ως πωλητής. Όλες οι υπόλοιπες πλευρές [της οικονομίας] εξαλείφονται, σε αυτή την περίπτωση.»13 Εστιάζοντας μόνο στους κανόνες και μηχανισμούς της ανταλλαγής, οι αστικοί οικονομολόγοι θα ισχυριστούν ότι όλοι συμμετέχουμε ως ίσοι στην καπιταλιστική οικονομία- καθένας, είτε φτωχός είτε πλούσιος, έχει το δικαίωμα να αγοράζει ψωμί (ή ένα γιοτ) σε μια συγκεκριμένη τιμή. Εντούτοις, αναλύοντας και τη σφαίρα παραγωγής- «τη σχέση ανάμεσα στη μισθωτή εργασία και το κεφάλαιο»- ο Μαρξ μπορεί να εκθέσει τις αντιφάσεις της υποκείμενης τάξης μέσα στο σύστημα, που οι καπιταλιστές οικονομολόγοι αγνοούν.
Οι αστοί οικονομολόγοι βλέπουν τις σχέσεις του καπιταλισμού και ως τη φυσική τάξη των πραγμάτων- που προκύπτει από μια «τάση της ανθρώπινης φύσης», όπως ισχυριζόταν και ο Άνταμ Σμίθ. Κατά συνέπεια, για αυτούς, «η παγκόσμια αγορά, οι περιστάσεις της, οι κινήσεις στις τιμές της αγοράς, οι περίοδοι πιστώσεων, οι βιομηχανικοί και εμπορικοί κύκλοι, οι αλλαγές στην ευημερία και την κρίση, εμφανίζονται ως… συντριπτικοί φυσικοί νόμοι που επιβάλλουν ακατανίκητα τη θέλησή τους πάνω τους και τους αντιμετωπίζουν ως τυφλή αναγκαιότητα.14 Αντίθετα, ο Μαρξ υποστήριξε ότι «η καπιταλιστική διαδικασία παραγωγής είναι ιστορικά καθορισμένη από την κοινωνική διαδικασία παραγωγής εν γένη.»15 Επεδίωξε να αναλύσει τον καπιταλισμό και την αγορά ιστορικά, όχι ως ένα απαράλλακτο προϊόν των «νόμων της φύσης», αλλά ως ένα δυναμικό σύστημα, το οποίο, όπως και σε άλλες ταξικές κοινωνίες, γεννάται σε ένα συγκεκριμένο στάδιο της ανθρώπινης ιστορίας και συχνά υπονομεύεται από τις δικές του εσωτερικές αντιφάσεις.
Σύμφωνα με τον Μαρξ, στην καρδιά όλων των ανθρώπινων κοινωνιών βρίσκεται η παραγωγή: η μετάλλαξη της φύσης για την παραγωγή αγαθών απαραίτητων για τη διατήρηση της ύπαρξης της κοινωνίας. Στις ταξικές κοινωνίας, το πιο σημαντικό στοιχείο είναι ότι μια τάξη της κοινωνίας λαμβάνει ένα μέρος του προϊόντος από την εργασία μιας διαφορετικής τάξης. Υπό το φεουδαρχισμό, για παράδειγμα, οι λόρδοι λάμβαναν κάποια προϊόντα από την εργασία των δουλοπάροικων. Οι δουλοπάροικοι ξόδεψαν ένα μέρος των προϊόντων παραγμένων σε εβδομαδιαία εργασία για τους εαυτούς τους και ένα μερίδιο της εργασίας τους πήγαινε στην παραγωγή προϊόντων για τους λόρδους. Οι δουλοπάροικοι μπορούσαν να παράγουν περισσότερα από όσα μπορούσαν να καταναλώσουν, και τα περισσευούμενα αυτά πήγαιναν στους ευγενείς. Ο Μαρξ ονόμασε αυτή την επιπλέον εργασία ως «πλεόνασμα», και η εξαγωγή αυτών ονομάστηκε εκμετάλλευση.16
Υπό τον καπιταλισμό, οι δύο αντίθετοι δεν ήταν οι λόρδοι και οι δουλοπάροικοι, αλλά οι καπιταλιστές και οι εργάτες. Ένα κεντρικό στοιχείο της ανάλυσης του καπιταλισμού του Μαρξ είναι το πώς οι καπιταλιστές είναι σε θέση να κερδίσουν το πλεόνασμα εργασίας από τους εργάτες. Εξαιτίας της λειτουργίας της αγοράς, ο τρόπος εκμετάλλευσης, που συμβαίνει στον καπιταλισμό, είναι πιο συγκαλυμμένοι από τους προηγούμενους τρόπους παραγωγής. Ένα σημαντικό υλικό που αποκαλύπτει τη διαδικασία αυτή του Μαρξ είναι «ο νόμος της αξίας» ή «η εργασιακή θεωρία της αξίας.»
English to Greek (Ionian University, Department of Foreign Languages, Translation & Interpreting) French to Greek (Ionian University, Department of Foreign Languages, Translation & Interpreting) Greek to English (Ionian University, Department of Foreign Languages, Translation & Interpreting) Greek to French (Ionian University, Department of Foreign Languages, Translation & Interpreting) Greek (Ionian University, Department of Foreign Languages, Translation & Interpreting)
English (Ionian University, Department of Foreign Languages, Translation & Interpreting) French to English (Ionian University, Department of Foreign Languages, Translation & Interpreting) English to French (Ionian University, Department of Foreign Languages, Translation & Interpreting) French (Ionian University, Department of Foreign Languages, Translation & Interpreting)
More
Less
Memberships
N/A
Software
Adobe Acrobat, Google Translator Toolkit, MemSource Cloud, Microsoft Excel, Microsoft Office Pro, Microsoft Word, MotionPoint, Powerpoint, Trados Online Editor
I undertake translations, from english and french to greek and vice versa, from english to french and from french to english. I also work on editing, postediting, and transcriptions in these languages.
I studied translation at the Ionian University of Foreign Languages Translation and Interpretation. I specialize in literary and technical translation and I studied in France, Montpellier, as an Erasmus student.
I am experienced in translation, I have worked on a tour bus for tourists and in the airport as a check-in and gate agent.
I currently study at the Tourist Guide school in Athens and part-time working on translations.
I am a hardworking, responsible person, experienced in the languages above, I have computer skills and I can work fast enough. I would love to work with you.
Expertise