This site uses cookies.
Some of these cookies are essential to the operation of the site,
while others help to improve your experience by providing insights into how the site is being used.
For more information, please see the ProZ.com privacy policy.
This person has a SecurePRO™ card. Because this person is not a ProZ.com Plus subscriber, to view his or her SecurePRO™ card you must be a ProZ.com Business member or Plus subscriber.
Afiliacje
This person is not affiliated with any business or Blue Board record at ProZ.com.
Open to considering volunteer work for registered non-profit organizations
Stawki
angielski > polski - Stawki: 0.05 - 0.08 GBP za słowo / 15 - 20 GBP za godzinę polski > angielski - Stawki: 0.05 - 0.08 GBP za słowo / 15 - 20 GBP za godzinę
Payment methods accepted
PayPal
Portfolio
Przykładowe tłumaczenia: 3
angielski > polski: The Euro and inflation uncertainty in the European Monetary Union General field: Biznes/finanse Detailed field: Ekonomia
Tekst źródłowy - angielski Conclusion
In this paper, we have investigated empirically the relationship between inflation and inflation uncertainty in 12 EMU countries. Following Evans (1991) and Berument et al. (2005), we have adopted a time-varying GARCH specification to model the conditional volatility of inflation in order to be able to distinguish between short-run (structural and impulse) and steady-state uncertainty. We have also analysed the impact on the links between inflation and inflation uncertainty of the policy regime shift which occurred in 1999, when the Euro was introduced and the ECB was given the task of setting a common monetary policy for all EMU countries. First, we have imposed exogenously a break date corresponding to the actual introduction of the Euro on 1 January 1999; second, we have allowed for the possibility of an earlier adjustment in the behaviour of rational agents knowing in advance (and with certainty) that such a regime change would take place, and have therefore used a procedure for determining endogenously the timing of the breaks (see [Bai and Perron, 1998] and [Bai and Perron, 2003]).
Our empirical findings can be summarised as follows. The inflation performance of the EMU member states has been very different over the whole period starting at the beginning of the 1980s, in terms of both actual and steady-state inflation. Similarly, no consistent pattern can be found for the degree of persistence of inflation. By contrast, as one would expect given the less inflationary environment prevailing after the inflation hike of the 1970s, trend inflation has generally become much lower. Concerning short-run and steady-state uncertainty, again the EMU countries appear to have had rather different experiences, with no clear picture emerging. There is clear evidence that the Euro has had a significant impact on the relationship between inflation uncertainty and inflation, and that this has happened well before the 1st of January 1999, as agents already knew that this regime change would take place. Moreover, the Friedman–Ball link between inflation and inflation uncertainty appears to have become weaker and even to have broken down in a number of countries. Clearly, the new environment poses a huge challenge to the ECB: remaining inflation differentials mean that a common monetary policy will have asymmetric effects across member countries, as real interest rates will not be equalized. Although heterogeneity in short-run uncertainty is not surprising given the typical lags of monetary policy, differences in steady-state uncertainty are undoubtedly a major concern in view of the goal of long-term price stability. Moreover, a less effective monetary policy after 1999, as implied by a weaker Friedman–Ball link, makes the task of the ECB even more difficult.
Overall, in view of our findings, one could conclude that the ECB up to now has performed rather well in keeping inflation under control, and agree broadly with Mr Trichet's assessment. However, one might ask, could the ECB become even more successful? In particular, it could be argued that conflicting monetary signals, specifically some lack of transparency in the two-pillar strategy employed by the ECB, could be the reason why in the new economic environment monetary policy appears to have become less effective in lowering inflation uncertainty. As Bofinger (2002, p. 11) argues, “In sum, while the first pillar is too narrowly focused on the money stock M3…the second pillar is much too broad to provide any guidance for the ECB's internal decisions or its dialogue with public”. Rudebusch and Svensson (1999) also point out that emphasis on using movements in the stock of money as a rationale for policy is undesirable since it may result in higher inflation and output variability. Hence, it appears that improvements could be made to the ECB's analytical framework with a view to lowering long-run uncertainty in individual member countries – for instance, a more explicit focus on the inflation forecast might be useful in this respect.
Tłumaczenie pisemne - polski Wnioski
W powyższym artykule prześledziliśmy empirycznie związek pomiędzy inflacją i niepewnością inflacji w 12 krajach Europejskiej Unii Monetarnej (EUM). W myśl teorii Evansa (1991) i Berumenta (2005) zastosowaliśmy zmienną w szeregach czasowych specyfikację GARCH (uogólniony model autoregresji z heteroskedastycznością warunkową) w celu stworzenia modelu warunkowej zmienności inflacji, aby móc rozróżnić pomiędzy niepewnością krótkotrwałą(strukturalną i impulsywną), a niepewnością stanu ustalonego. Przeanalizowaliśmy także wpływ na związek pomiędzy inflacją i niepewnością inflacji spowodowanej zmianą polityki pieniężnej, po wprowadzeniu euro w 1999 roku, kiedy to Europejski Bank Centralny (EBC) otrzymał zadanie opracowania wspólnej polityki pieniężnej dla wszystkich krajów Europejskiej Unii Monetarnej. Po pierwsze, zastosowaliśmy zewnętrznie narzuconą datę przełomową korespondującą z faktycznym wprowadzeniem euro 1 stycznia 1999 roku; po drugie, pozwoliliśmy na możliwość wcześniejszego dostosowania zachowań czynników racjonalnych, zwiazanych z przeczuciem, że zmiana systemu będzie miała miejsce. W tym celu użyto procedury dla zewnętrznego określania przełomów czasowych (patrz: Bai i Perron, 1998 oraz Bai i Perron, 2003).
Nasze odkrycia empiryczne można podsumować następująco. Wyniki inflacji państw członkowskich EUM, zarówno w zakresie inflacji rzeczywistej jak i stanu ustalonego, były bardzo różne w ciągu całego przedziału czasowego, czyli od początku lat osiemdziesiątych. Nie został też odkryty żaden konsekwentny wzorzec opisujący stopień utrzymywania się inflacji. Wbrew temu, wbrew oczekiwaniom, biorąc pod uwagę mniejszą inflację przeważającą po wzroście w latach siedemdziesiątych,inflacja ogólnie utrzymała się na o wiele niższym poziomie. W odniesieniu do niepewności krótkotrwałej i stanu ustalonego, państwa EUM wydają się mieć różne doświadczenia, z czego nie wyłania się żaden wyraźny obraz. Istnieją wyraźne dowody na to, że euro wywiera ważny wpływ na zależność pomiędzy niepewnością inflacji a inflacją, oraz że stało się to na długo przed 1 stycznia 1999 roku, ponieważ czynniki racjonalne były przygotowywane do zmiany systemu. Co więcej, zdaje się, że zależność Friedmana-Balla pomiędzy inflacją a niepewnością inflacji osłabła, a nawet załamała się w niektórych państwach. Wyraźnym jest, że nowa sytuacja monetarna stawia wielkie wyzwanie przed EBC: pozostałe zróżnicowanie inflacyjne oznacza, że wspólna polityka pieniężna będzie miała niesymetryczne efekty w różnych państwach członkowskich, gdyż stopy procentowe nie zostaną wyrównane. Mimo, iż niejednorodność w niepewności krótkoterminowej nie jest zaskakująca, biorąc pod uwagę typowe opóźnienia polityki pieniężnej, różnice w niepewności stanu ustalonego są bez wątpienia jednym z większych problemów z punktu widzenia celu, jakim jest długotrwała stabilizacja cen. Poza tym, mniej skuteczna polityka pieniężna po 1999 roku, w myśl słabnącej zależności Friedmana i Balla, czyni zadanie EBC jeszcze trudniejszym.
Sumując, w świetle naszych wyników można wnioskować, iż EBC dobrze wypełnia zadanie utrzymywania inflacji pod kontrolą i można się zgodzić z oceną Tricheta. Aczkolwiek, nasuwa się tu pytanie, czy EBC mógłby polepszyć wyniki swoich działań? Możnaby dowodzić, że sprzeczne sygnały monetarne, szczególnie brak przejrzystości w strategii dwufilarowej przyjętej przez EBC, mogą powodować, że polityka pieniężna w nowych warunkach ekonomicznych zdaje się być coraz mniej skuteczna w zakresie obniżania niepewności inflacyjnej. Wg Bofingera (2002, s.11) „Gdy pierwszy filar jest zbyt wąsko skupiony na agregacie M3, drugi filar jest zbyt szeroki, by dostarczać wskazówek na temat wewnętrznych decyzji EBC czy jego dialogu ze społeczeństwem”. Rudebush i Svensson także wskazują, że nacisk na przemieszczanie zapasów pieniężnych jako podstaw polityki jest niepożądany, gdyż może wywołać wyższą inflację i zmienność wyjściową. Dlatego wydaje się, że można usprawnić ramy analityczne EBC w celu obniżenia długotrwałej niepewności w pojedyńczych państwach członkowskich- na przykład bardziej przydatne może być mocniejsze skupienie się na prognozowaniu inflacji.
angielski > polski: Naturalistic stimulation and free viewing General field: Nauki ścisłe Detailed field: Biologia, biotechnologia, biochemia, mikrobiologia
Tekst źródłowy - angielski Box 1. Naturalistic stimulation and free viewing
Measuring response reliability during movie watching is part of a
growing trend in neuroscience toward looking at brain responses to
natural stimuli [24,37,39,42,43]. Below we review some of the
theoretical and methodological considerations behind this trend.
Can neuronal responses recorded during natural vision be explained
as a combination of responses to simplified stimuli? Some
aspects of the response properties recorded under rudimentary
conditions can be generalized to real-world situations
[4,20,40,50,51]. For example, the responses of visual neurons in the
lateral geniculate nucleus were measured with both simple, artificial
stimuli and complex, naturalistic stimuli; a functional model that fit
the firing rate responses to simple stimuli, with the same parameters,
predicted the bulk of the firing rate responses to complex stimuli [51].
Similarly, in the olfactory cortex, responses to a complex natural odor
were explained as the sum of the responses to its individual, wellcharacterized
odor components [40].
Some studies, however, report the opposite [52–55]. For example,
several studies reported that the tuning curves of neurons in the
primary visual cortex, defined using single-orientation stimuli, were
different when additional non-preferred orientations were presented in
the visual field in conjunction with the preferred stimuli [54,55].
However, it was later shown that models developed from conventional
measurements with sinusoidal grating stimuli could be extended by
adding spatially- and temporally-tuned inhibition, to predict neuronal
responses during natural vision [56,57]. Consequently, it has been
argued that the best use of naturalistic stimuli is to test the predictions
of functional models developed on the basis of artificial stimuli [58].
Is spike-timing more precise during natural stimulation? One
specific hypothesis about how responses to natural and artificial
stimuli might differ is that the precision of spike timing evoked with
natural stimuli might be higher than that evoked with artificial stimuli
[1,2,42,59,60]. For example, injection of pseudo-random current,
which resembled the synaptic activity that would be expected in
vivo, produced spike trains with precise timing, reproducible to less
than 1 ms. Constant current injections, however, evoked spike trains
that were imprecise and highly variable across repeated trials [60]. In
another experiment, a short movie was shown repeatedly while
recording from visual neurons in the lateral geniculate nucleus of
anesthetized cats. The measured firing rates were exactly zero much
of the time and, when the neurons did fire, the probability of firing
was often very high [59]. These and other studies indicate that the
timing of neural responses might be more precise with ‘natural’
stimulation, even when matched for overall firing rate. The question
of whether the brain uses such temporal precision as a means to
convey information is still under debate.
Are natural stimuli encoded more efficiently than artificial stimuli?
Another specific hypothesis about the difference between natural and
artificial stimuli is that neurons might encode natural stimuli more
efficiently by adapting, on evolutionary, developmental, and behavioral
timescales, to the statistical properties of the environment
inhabited by the organism [43,44,61–64]. Specifically, there is
evidence that neural responses evoked with natural stimuli are more
sparse and/or statistically independent than those evoked with
artificial stimuli [37,47,59,65,66].
Do the functional properties of neurons in the brain match the
statistical properties of natural scenes? To address this question it is
first necessary to characterize the spatial and temporal statistical
regularities of the natural environment, including the statistical
properties of basic features such as luminance, contrast, color and
contour elements. These statistical properties are then used to
model various neuronal processes associated with, for example,
orientation and spatial frequency content of natural images [67],
fixation selection [68], contour grouping [69–71], motion estimation
[64], distance estimation [72], and the acoustic structure of natural
sounds and speech [45]. These links between perception and natural
stimulus statistics suggest that the characteristics of neural
responses and coding can best be understood by probing with
naturalistic stimuli.
Some complex behaviors can be expressed only within real-life
natural contexts. In this review we emphasize another complementary
reason for using naturalistic stimuli. Empirical research in
psychology and neuroscience has largely attempted to achieve, via
abstraction and simplification, maximal control over as many
variables as possible, while isolating or randomizing any other
intervening or potentially confounding factors. For example, many
experiments reduce spatial and temporal complexity, presenting
brief (e.g. less than 500 ms), rudimentary visual (e.g. Gabor patches)
or auditory (e.g. pure tones) stimuli. This approach has obvious
advantages and has served us well. These conventional experimental
protocols, however, lack the complexity that characterizes
real life. For example, many of our daily cognitive processes
(e.g. reading manuscripts, engaging in dialogues, interacting
socially, or seeing movies) unfold only over relatively long time
scales [5]. Thus, restricting the experiments to brief time intervals
undoubtedly restricts and narrows the scope of phenomena to be
studied. We argue in this review that some types of naturalistic
stimulation can result in highly reliable, selective, and time-locked
activity in many brain areas, thereby providing a high level of
experimental control while embracing the complexity of naturalistic
stimuli.
Tłumaczenie pisemne - polski Mierzenie powtarzalności reakcji w trakcie oglądania filmu jest częścią rosnącego kierunku badawczego w dziedzinie neurobiologii idącego w stronę badania reakcji mózgu na bodźce naturalne. Poniżej zamieszczamy przegląd kilku teoretycznych i metodologicznych założeń/rozmyślań wchodzących w skład owego kierunku.
Czy reakcje neuronalne zapisane podczas naturalnego widzenia mogą być przełożone jako kombinacja kilku reakcji na uproszczone bodźce?
Niektóre aspekty własności reakcji zanotowane w warunkach prymitywnych/podstawowych mogą być potraktowane w uogólnieniu jako rzeczywiste sytuacje. Dla przykładu, reakcje neuronów odpowiedzialnych za widzenie w jądrze ciała kolankowatego bocznego były poddawane pomiarom z użyciem prostych, sztucznych bodźców oraz bodźców naturalnych, złożonych. Model funkcjonalny, pasujący do prędkości przewodzenia impulsów w przypadku reakcji na proste bodźce o tych samych parametrach, zakładał otrzymanie hurtowej ilości reakcji przewodzenia na złożone bodźce. Reakcje w korze węchowej na złożony, naturalny zapach, zostały podobnie wyjaśnione jako suma reakcji na pojedyńcze, określone składniki tego zapachu.
Inne badania natomiast donoszą o zjawiskach odwrotnych. W niektórych eksperymentach zanotowano, że krzywe dostrajania neuronów w pierwotnej korze wzrokowej, zdefiniowane przy pomocy bodźców jednokierunkowych były inne w przypadku pokazania w polu widzenia, obok bodźców preferowanych, także bodźców dodatkowych o niepreferowanych kierunkach.
Natomiast, jak pokazano później, modele rozwinięte na podstawie tradycyjnych pomiarów bodźców z wykresem sinusoidalnym, mogą być rozszerzone przez dodanie hamowania dostrojonego w czasie i przestrzeni, w celu przewidzenia reakcji neuronalnej w trakcie naturalnego widzenia. W rezultacie dowiedziono, że najlepszym sposobem użycia bodźców naturalnych jest sprawdzanie założeń opartych na modelach funkcjonalnych rozwiniętych na bazie sztucznych bodźców.
Czy koordynacja czasowa przewodzenia/ iglicy jest bardziej precyzyjna podczas naturalnej stymulacji?
Jedna z hipotez na temat różnic pomiedzy reakcją na bodźce naturalne i sztuczne zakłada, że precyzyjność czasowa przewodzenia impulsu nerwowego wywołanego bodźcami naturalnymi może być wyższa niż te wywołane przez bodźce sztuczne. Na przykład podawanie impulsów prądu zmiennego, naśladujących pracę synaps, jaką można obserwować in vivo, wytworzyło przewodzenie seryjne o precyzyjnym dopasowaniu czasowym możliwym do...poniżej 1m/s. Podawanie prądu stałego, zaś wywołało nieprecyzyjne serie przewodzenia impulsów, które dawały różne wyniki w powtarzanych próbach. W kolejnym eksperymencie powtarzano wyświetlanie krótkiego filmu i zapisywano aktywność neuronów wzrokowych w jądrach ciała kolankowatego bocznego u uśpionych kotów. Zmierzone tempo przewodzenia/ iglicy/ potencjału czynnościowego wynosiło zero w przypadku większości prób, a kiedy neurony przewodziły impulsy, ich prawdopodobieństwo przewodzenia było często bardzo wysokie. Te i inne badania wskazują, że reakcje neuronalne mogą być bardziej precyzyjne w przypadku „naturalnej” stymulacji, nawet w porównaniu z ogólnym tempem przewodzenia. Pytanie, czy mózg używa takiej właśnie czasowej precyzji jako środka przenoszenia informacji, ciągle pozostaje w zakresie dyskusji.
Czy bodźce naturalne są kodowane skuteczniej niż sztuczne?
Kolejna hipoteza na temat różnic pomiedzy reakcją na bodźce naturalne i sztuczne stwierdza, że neurony mogą kodować naturalne bodźce skuteczniej poprzez adaptację do statystycznych własności środowiska zamieszkanego przez dany organizm, w ciągu ewolucyjnym, rozwojowym i behawioralnym. Istnieją konkretne dowody na to, że reakcje neuronalne wywołane bodźcami naturalnymi są bardziej rozproszone i statystycznie niezależne niż te wytwołane przez bodźce sztuczne.
Czy właściwości funcjonalne neuronów w mózgu odpowiadają właściwościom statystycznym w środowiskach naturalnych?
Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy najpierw scharakteryzować przestrzenne i czasowe prawidłowości statystyczne środowiska naturalnego w połączeniu z takimi podstawowymi prawidłowościami jak luminacja, kontrast, kolor czy kontury. Takie właściwości statystyczne używane są później modelowaniu różnych procesów neuronalnych związanych np. z kierunkiem, zawartością częstotliwości przestrzennej w obrazach naturalnych, selektywnością naprawczą, grupowaniem konturowym, oceną ruchu, oceną odległości oraz strukturą akustyczną naturalnych dźwięków i mowy. Związki pomiędzy percepcją i danymi na temat naturalnych bodźców sugerują, że cechy reakcji neuronowych i kodowania najlepiej dają się zrozumieć dzięki próbom na bodźcach naturalnych.
Niektóre kompleksowe zachowania mogą być wyrażone tylko w zakresie warunków naturalnych.
W tym przeglądzie kładziemy nacisk na kolejny dopełniający całości powód, dla którego warto używać naturalnych bodźców. W badaniach empirycznych w zakresie psychologii i neurobiologii próbuje się, za pomocą sumowania i upraszczania, uzyskać kontrolę nad jak największą ilością zmiennych, a jednocześnie wykluczać czynniki zakłócające lub potencjalnie wprowadzające w błąd. W wielu eksperymentach, na przykład, zmniejsza się złożoność przestrzenną i czasową prezentując krótki (poniżej 500 ms) elementarny bodziec wzrokowy (np. filtr Gabora) lub słuchowy (np. tony proste). Powyższe podejście naukowe ma oczywiste zalety i jak dotąd, dobrze się sprawdza. Jednakże brak im tej złożoności, jaką charakteryzuje się prawdziwe życie. Wiele z naszych codziennych procesów poznawczych (np. czytanie rękopisów, uczestniczenie w dialogach, interakcje towarzyskie, oglądanie filmów) wymaga stosunkowo długiego czasu rozwoju. Dlatego ograniczenie eksperymentów do krótkich odcinków czasowych niewątpliwie ogranicza i zawęża zakres badanego zjawiska. W niniejszym przeglądzie dowodzimy, iż niektóre rodzaje naturalnej stymulacji mogą przynieść wysoce wiarygodne, wyselekcjonowane i umiejscowione w czasie działanie wielu obszarów mózgowych, a co za tym idzie dużą kontrolę nad eksperymentem i pełne uwzględnienie złożoności bodźców naturalnych.
angielski > polski: Sand Washing Plant General field: Technika/inżynieria Detailed field: Górnictwo i minerały/kamienie szlachetne
Tekst źródłowy - angielski The EvoWash™ uses CDE hydrocyclone
technology, developed through our
experience in the delivery of more sand
washing plants than any other global
supplier.
• The use of marshmallow screen
mounts ensures 10-15% more energy
is transferred to the dewatering
screen. Increasing the dewatering
achieved on the screen and reducing
oscillating variable stress – one of the
major causes of plant failure.
• All galvanised walkways, handrails and
access stairs are fully compliant with
European Health & Safety specifications.
• Splash cover on the EvoWash™ screen
ensures water is retained within the
circuit rather than splashing around the
site. This leads to a safer, cleaner site.
• Dewatered sand is discharged from the
EvoWash™ at typically 12% moisture
content ready for market straight from
the belts.
Cyclone overflow containing waste
material is discharged at the highest
point of the plant which facilitates easy
delivery to the settling ponds or water
treatment phase. Other systems have
a low discharge point which requires
secondary pumping.
• The cyclones on the EvoWash™ sand
washing plant discharge directly to the
next phase of processing rather than
returning this material to the sand plant
sump. The EvoWash™ eliminates fines
loss – fines are lost when the overflow is
returned to the sump as this causes the
sump to overflow, taking good quality
sand with it.
• High frequency vibrating motors ensure
a high power to area ratio ensuring the
most efficient dewatering of your sand
product.
• The routing of all cabling for the
EvoWash™ on our unique ‘goal post’
arrangement isolates them from
damage, enhances plant safety and
minimises installation time.
• The EvoWash™ discharge chute is rubber
lined to prevent abrasion of material
on steel to offer superior wear resistance.
Tłumaczenie pisemne - polski W EvoWash™ wykorzystano technologię
hydrocyklonową firmy CDE rowiniętą na
bazie doświadczeń zdobytych podczas
produkcji na skalę światową, dużej liczby
instalacji do płukania piasku.
• Użycie pneumatycznych mocowań
modułu sita powoduje skierowanie od
10 do 15% więcej energii na przesiewacz.
W ten sposób osiągnięto zwiększenie
odwadniania i zmniejszenie oscylujących
nacisków zmiennych, które są częstą
przyczyną awarii instalacji płuczących.
• Wszystkie ocynkowane pomosty,
uchwyty i schody spełniają europejskie
standardy bezpieczeństwa i higieny
pracy.
• Zapobiegająca rozpryskiwaniu pokrywa
przesiewacza zapewnia utrzymanie wody
w obiegu i sprawia, że teren wydobycia
staje się czystszy i bezpieczniejszy.
• Piasek wychodzący z instalacjai
EvoWash™ ma zazwyczaj ok. 12%
wilgotności, a zatem prosto z taśmy
nadaje się na sprzedaż.
Odpady usuwane są z najwyższego
poziomu instalacji, przez co łatwo trafiają
do odstojników. Systemy innych firm
usuwają odpady z niższych poziomów,
co wymaga dodatkowego pompowania
materiału do odstojnika.
• Cyklony w instalacji EvoWash po
przepłukaniu przekazują materiał
bezpośrednio do następnego etapu
przetwarzania a nie do rząpia, co
znacznie redukuje straty. EvoWash
eliminuje straty drobnych frakcji – w
tradycyjnych rozwiązaniach rząpie ulega
częstemu przelewaniu, przez co drobne
frakcje uciekają do odstojnika.
• Silniki o wysokiej częstotliwości
wibracji mają dużą moc w stosunku
do powierzchni na której pracują,
zapewniając bardzo wydajne
odwadnianie produktu.
• Unikalny sposób prowadzenia
przewodów elektrycznych w EvoWash™
chroni je przed zniszczeniem, wzmaga
bezpieczeństwo w obsłudzeinstalacji i
skraca czas jej podłączenia.
• Dzięki całkowitemu wyłożeniu
wnętrza hydrocyklonu gumą, nadawa
nie ma bezpośredniego kontaktu z
elementami metalowymi, co gwarantuje
długotrwałość każdego elementu i
zapobiega jego szybkiego wycieraniu.
angielski > polski (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza) angielski > polski (Institute of Translation and Interpreting) polski > angielski (Institute of Translation and Interpreting) polski > angielski (QUB)
Przynależność do organizacji
ITI, International Association for Translation and Intercultural Stud
Słowa kluczowe: język angielski, edukacja, górnictwo odkrywkowe, maszyny, neurobiologia, technologia, literatura, teoria literatury, publicystyka, napisy
Znajomość dziedzin