Eroticism has this in common with an addictive drug: that there is a coercive element to its pleasure with which part of us is in complicity, and part not. Thus ever since time began men have been trying to enjoy eroticism without being destroyed by it. Societies, religions can be defined in the way they deal with this conundrum. Polygamy, monogamy with repression, monogamy with affairs, monogamy with prostitutes, serial monogamy. Not to mention individual solutions of great ingenuity, or desperation: Victor Hugo with the door knocked through the wall of his office, to let in a girl each afternoon. Auden's flair for finding call-boys in every town. Picasso who simply refused when wife and mistress demanded he choose between them. Then there is always the hair-shirt of course. But perhaps the thing to remember when you wake up with a life full of fresh paint and tortuous complications is that eroticism wasn't invented for you, nor merely for the survival of the species perhaps, but for a divinity's entertainment. Nothing generates so many opportunities for titillation and schadenfreude as eroticism. Which is why it lies at the centre of so much narrative. How the gods thronged the balconies of heaven to see the consequences of Helen's betrayal! And your friends are watching too. Your antics have put the shine on many a late-night conversation.
On the borders between mythology and history, that wily survivor Odysseus was the first who learnt to trick the gods. And perhaps his smartest trick of all was that of lashing himself to the mast before the Sirens came in earshot. There are those of course who are happy to stand at the railings, even scan the horizon. Otherwise, choose your mast, find the ropes that suit you: sport, workaholism, celibacy with prayerbook and bell... But the kindest and toughest ropes of all are probably to be found in some suburban semi-detached with rowdy children and a woman who never allows the dust to settle for too long.
| Ο ερωτισμός και τα ναρκωτικά έχουν το εξής κοινό χαρακτηριστικό: στην απόλαυσή τους υπάρχει ένα στοιχείο καταναγκασμού με το οποίο ένα κομμάτι του εαυτού μας διατηρεί μια σχέση συνενοχής, και το άλλο κομμάτι όχι. Έτσι, από καταβολής κόσμου, οι άνδρες προσπαθούν να απολαύσουν τον ερωτισμό χωρίς να τον αφήσουν να τους καταστρέψει. Οι κοινωνίες και οι θρησκείες μπορούν να προσδιοριστούν από τις λύσεις που δίνουν σ’ αυτό το ακανθώδες ζήτημα. Πολυγαμία, μονογαμία με αυτοπεριορισμό, μονογαμία με εξωσυζυγικές σχέσεις, μονογαμία παρέα με πόρνες, σειριακή μονογαμία. Χώρια οι ατομικές λύσεις που είναι αποτέλεσμα εξαιρετικής ευρηματικότητας ή απόγνωσης: του Βικτόρ Ουγκό, που είχε ανοίξει πόρτα στον τοίχο του γραφείου του για να μπάζει κρυφά μια κοπέλα κάθε απόγευμα. Ή του Όντεν, που κατάφερνε να ξετρυπώνει εκδιδόμενα αγόρια σε κάθε πόλη. Ή του Πικάσο, που απλώς αρνιόταν να δεσμευτεί όταν σύζυγος και ερωμένη απαιτούσαν να διαλέξει τη μία από τις δύο. Από την άλλη, υπάρχει πάντα ο τρίχινος χιτώνας. Όμως, όταν ξυπνάτε και βρίσκετε τη ζωή σας γεμάτη νωπά χρώματα και μύρια όσα μπλεξίματα, ίσως αυτό που πρέπει να θυμάστε είναι ότι ο ερωτισμός δεν εφευρέθηκε για χάρη σας, ίσως ούτε καν αποκλειστικά για την επιβίωση του ανθρώπινου είδους, αλλά για την τέρψη μιας θεότητας. Σαν τον ερωτισμό, δεν υπάρχει τίποτα άλλο που να δημιουργεί τόσο πολλές ευκαιρίες για γαργαλιστικές λεπτομέρειες και αισθήματα χαιρεκακίας. Έτσι άλλωστε εξηγείται γιατί βρίσκεται στο κέντρο τόσων και τόσων αφηγήσεων. Δες πώς συνωστίζονταν οι θεοί στους εξώστες του ουρανού για να δουν τις συνέπειες που είχε η προδοσία της ωραίας Ελένης! Έτσι παρακολουθούν και οι φίλοι σου. Τα καμώματά σου έχουν φαιδρύνει πολλές νυχτερινές συζητήσεις.
Στο μεταίχμιο ανάμεσα στη μυθολογία και την ιστορία, ο Οδυσσέας, εκείνος ο πολυμήχανος αριστοτέχνης της επιβίωσης, ήταν ο πρώτος που έμαθε να ξεγελά τους θεούς. Μάλιστα, απ’ όλα τα κόλπα που σοφίστηκε, ίσως το πιο έξυπνο ήταν που δέθηκε στο κατάρτι λίγο πριν αρχίσει να ακούγεται το τραγούδι των Σειρήνων. Υπάρχουν βέβαια κι εκείνοι που προτιμούν να στέκονται στην κουπαστή, ακόμη και να σαρώνουν με το βλέμμα τον ορίζοντα. Αν δεν είστε ένας απ’ αυτούς, διαλέξτε το κατάρτι σας και βρείτε τα σκοινιά που σας ταιριάζουν πιο πολύ: την άθληση, το αλκοολίκι της δουλειάς, την αγαμία παρέα με προσευχητάρι και καμπανάκι που θα προειδοποιεί και θα διώχνει... Πάντως, απ’ όλα τα δεσμά, τα ευτυχέστερα και πλέον ανθεκτικά τα βρίσκει κανείς σε κάποια μεζονέτα των προαστίων με ένα τσούρμο φασαριόζικα παιδιά και μια γυναίκα που ποτέ δεν αφήνει τη σκόνη να κατακαθίσει για πολύ.
Από το δοκίμιο του Τιμ Παρκς, Έρως
Σημ. Το πλήρες άρθρο βρίσκεται εδώ:
http://www.3ammagazine.com/3am/eros-essay/ |